24 Οκτ 2014

Περί θυμού ο λόγος

Τι είναι ο θυμός;

«Ο καθένας μας μπορεί να θυμώσει – αυτό είναι εύκολο. Αλλά το να θυμώσει κανείς με το σωστό άτομο, στο σωστό βαθμό και στη σωστή στιγμή, για την σωστή αιτία και με το σωστό τρόπο – αυτό δεν είναι εύκολο»
Αριστοτέλης

  • Αιτίες που πυροδοτούν θυμό

Ο θυμός είναι ένα από τα συναισθήματα εκείνα που αν κοιτάξεις προσεχτικά μέσα του θα διακρίνεις:
το αίσθημα της απόρριψης,
της αδικίας,
του φόβου και
των ενοχών.
Συχνά, αυτά εξωτερικεύονται με ένα κύμα θυμωμένης ενέργειας που εκτονώνει ωστόσο τον εσωτερικό πόνο (τουλάχιστον προσωρινά).

  • Τρόποι διαχείρισης του θυμού μας

1. Είναι σημαντικό να μάθουμε να ελέγχουμε το θυμό μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι λάθος να θυμώνουμε. Αλλά για να έχει κάποιο αποτέλεσμα, πρέπει να ξέρουν οι άλλοι γιατί θυμώσαμε. Ο θυμός, είναι κάτι που όλοι αισθανόμαστε κατά καιρούς. Δεν ενδείκνυται ούτε η καταπίεση του θυμού αλλά ούτε το βίαιο ξέσπασμα του. Δεν είναι κακό να πείτε ότι είστε θυμωμένοι. Σημασία έχει ο τρόπος με τον οποίο θα το δείξετε.
Την επόμενη φορά που θα νιώσετε θυμωμένοι, απαντήστε στις δυο επόμενες ερωτήσεις πριν κάνετε το οτιδήποτε:
Με ποιον / τι είμαι θυμωμένος / η και Γιατί είμαι θυμωμένος / η.

2. Αποφύγετε τις προσωπικές επιθέσεις. Να θυμάστε πως με τις φωνές και τις κατηγορίες δεν θα βρεθεί λύση.
3. Έκφραση του θυμού (εκφράζω τον θυμό μου με θετικό τρόπο, ξεκαθαρίζοντας τις ανάγκες μου και χωρίς να επικρίνω κανέναν).
-Καταπίεση του θυμού (προσπαθώ να τον μετατρέψω σε δημιουργική συμπεριφορά).
4. Προσπάθεια να ηρεμήσουμε τον θυμό μας (χαλάρωση, βαθιές αναπνοές, yoga, χρήση της νοερή απεικόνιση).
5. Γνωσιακή Αναδόμηση (αλλαγή του τρόπου σκέψης, εκλογίκευση. Επικέντρωση στην διαχείριση του προβλήματος και όχι στην λύση του. Τι κρύβεται πίσω από τον θυμό μου; ποια ανάγκη μου δεν ικανοποιείται;)
6. Μηνύματα σε 1ο ενικό πρόσωπο (παίρνουμε την ευθύνη των συναισθημάτων μας χωρίς να κατηγορούμε τους άλλους. Τα συναισθήματα μας είναι η προσωπική μας αντίδραση στην συμπεριφορά του άλλου. Τα μηνύματα αυτά δεν περιέχουν σκέψεις και ερμηνείες της συμπεριφοράς του άλλου).
7. Αντανακλαστική ακρόαση (αντανακλώ όσα ακούω με δικό μου τρόπο).
8. Αυθεντική επικοινωνία (Περιγράφω την κατάσταση σαν να ήμουν εξωτερικός παρατηρητής,
περιγράφω αυτά που αισθάνομαι μιλώντας για τον εαυτό μου και χωρίς να κατηγορώ κανέναν, περιγράφω τις ανάγκες μου και όχι τις λύσεις (απαιτήσεις) που έχω από τον άλλο,
διερεύνηση από κοινού της κατάστασης).


Συνοψίζοντας, δεν είμαστε πάντα σε θέση να αλλάζουμε ή να ξεφεύγουμε από τα πράγματα ή τα πρόσωπα που μας κάνουν να θυμώνουμε. Αυτό όμως που μπορούμε να κάνουμε είναι να ελέγξουμε τις αντιδράσεις μας απέναντι σε αυτά που μας προκαλούν θυμό.

Παιδί και θυμός

Η ένταση με την οποία τα παιδιά εκδηλώνουν τον θυμό τους είναι πολύ μεγαλύτερη από την δική μας. Αυτό συμβαίνει γιατί ακόμα, δεν έχουν αναπτύξει τις απαιτούμενες εκείνες δεξιότητες και την συναισθηματική τους νοημοσύνη ώστε να ξέρουν πώς να εκφράσουν και διαχειριστούν τα δύσκολα συναισθήματα τους. Αυτό που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε το παιδί σας να μάθει να διαχειρίζεται τον θυμό του είναι:

  1. Εξηγήστε του πως ο θυμός είναι κι αυτό ένα φυσιολογικό και απαραίτητο συναίσθημα και πως όλοι κάπου κάπου νιώθουμε θυμό. Αυτό που δεν είναι πάντα φυσιολογικό είναι ο τρόπος με τον οποίο τον εκδηλώνουμε - δείχνουμε τον θυμό μας.
  2. Διαβάζουμε παιδικά βιβλία και παραμύθια συναισθηματικής αγωγής
  3. τους εξηγούμε την σπουδαιότητα που έχει η παύση πριν την αντίδραση. Αποτελεσματικά μέσα αυτοελέγχου του αυθορμητισμού θεωρούνται τα ακόλουθα: τεχνικές χαλάρωσης με αναπνοές, μέτρημα δυνατά μέχρι το 10, το μαξιλάρι του θυμού, το φούσκωμα ενός μπαλονιού, η κραυγή, το τρέξιμο, συζήτηση, απασχόληση με κάτι άλλο.
  4. Ενδυναμώστε την λεκτική έκφραση του θυμού του
  5. Λειτουργήστε ως πρότυπο
  6. Όσο καλύτερα είναι μέσα του το παιδί, τόσο λιγότερο θυμό θα εκδηλώνει και όταν το κάνει, θα τον εκφράζει με λιγότερο αρνητικό τρόπο.

7 Οκτ 2014

Οι ρόλοι των δυο φύλλων αναφορικά στις καθημερινές δουλειές του σπιτιού

Η συμμετοχή των ανδρών στις υποχρεώσεις του σπιτιού: Πραγματικότητα ή ουτοπία;

Ύστερα από δεκαετίες αγώνων των γυναικών για ισότητα, τι έχει αλήθεια αλλάξει στο «μοίρασμα» των ρόλων, μεταξύ των μοντέρνων ζευγαριών; Το μοντέλο του «νέου συζύγου και πατέρα», είναι πραγματικότητα ή θεωρητική κατασκευή; Αποστερήθηκαν οι άνδρες τον παραδοσιακό τους ρόλο ή ζούμε στην εποχή της «σούπερ γυναίκας» που, ένα εικοσιτετράωρο δεν της είναι αρκετό για να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της ως σύζυγος και εργαζόμενη μητέρα; Υπάρχει ελπίδα για την ενεργή συμμετοχή του ανδρικού φύλου στις υποχρεώσεις του σπιτιού;




Δεν χωράει αμφιβολία…οι ρόλοι των ανδρών και των γυναικών έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες και, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, το 45% του γυναικείου πληθυσμού εργάζεται. Φαίνεται πως οι φεμινιστικές εκστρατείας τάραξαν λιγάκι τα λιμνάζοντα νερά της παλιάς πατριαρχικής κοινωνίας… Στην αυγή του 21ου αιώνα, ένα σημαντικό ποσοστό γυναικών, έχει αποκτήσει φωνή και άποψη, έχει καριέρα, οικονομική ανεξαρτησία, και την δυνατότητα να κάνει επιλογές και να παίρνει αποφάσεις. Με άλλα λόγια, φαίνεται πως οι γυναίκες σήμερα αντιμετωπίζονται από την κοινωνία και τον ανδρικό πληθυσμό (τουλάχιστον λεκτικά) ως «ισότιμα» μέλη και επιβιώνουν κοντά στα πλάσματα που δημιούργησε πρώτα ο Θεός. Ωστόσο, οι παραδοσιακές αξίες παραμένουν, σε μεγάλο βαθμό, ισχυρές, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Το σχήμα εδώ είναι λιγάκι οξύμωρο. Από την μια έχουμε την «λεκτική» τοποθέτηση των ανδρών που δηλώνουν ότι, εκτιμούν την συμβολή της γυναίκας στην συντήρηση της οικογένειας και συμμετέχουν στις υποχρεώσεις του σπιτιού από την στιγμή που η σύζυγος τους εργάζεται, και από την άλλη, μια πραγματικότητα που διαψεύδει αυτήν τους την συμμετοχή.


Η κοινωνικοποίηση του άντρα!

Είμαι δέκα-πέντε χρόνια παντρεμένη και έχω τρία παιδιά. Παρόλο που τα πρώτα χρόνια του γάμου ήμουν πραγματικά ευτυχισμένη και προσπαθούσα να πείσω τον εαυτό μου πως μπορώ να τα προλάβω όλα και να έχω και τον χρόνο που χρειάζομαι για τον εαυτό μου, κάποια στιγμή κατάλαβα πως αυτό ήταν αδύνατον. Δουλεύω οκτώ ώρες την ημέρα και όταν επιστρέφω σπίτι πρέπει να βρω την ενέργεια για να μπω στον ρόλο της μητέρας, συζύγου και νοικοκυράς. Να μαγειρέψω, να βάλω πλυντήριο, να καθαρίσω το σπίτι, να διαβάσω τα παιδιά, να τα βάλω για ύπνο και πάλι από την αρχή. Παρόλο που ο σύζυγος μου υποστηρίζει πως κάνει ότι μπορεί (και αυτό δυστυχώς περιορίζεται στο να κατεβάσει τα σκουπίδια όταν φεύγει το πρωί για την δουλεία ή να πάει το σκύλο μια βόλτα), καταβάθος ξέρω πως με καταλαβαίνει αλλά… η ανδρική του ταυτότητα δεν του επιτρέπει να αφιερώσει περισσότερο χρόνο σε οτιδήποτε έμαθε να θεωρεί, «γυναικεία υπόθεση». Πραγματικά, δεν αντέχω άλλο. (Ιωάννα, 40 χρονών).

Η Ιωάννα, όπως και πολλές άλλες γυναίκες ζει μια πραγματικότητα που αναγκάζεται να αποδεχθεί γιατί γνωρίζει πως η συμμετοχή των ανδρών στις υποχρεώσεις του σπιτιού δυστυχώς περιορίζεται μόνο στα λόγια. Αναρωτηθήκατε όμως ποτέ, που μπορεί να οφείλετε αυτό το φαινόμενο; Το ότι δηλαδή, ενώ όλο και περισσότεροι άντρες εκφράζουν θετικές απόψεις για την γυναικεία απασχόληση εκτός σπιτιού και την επιθυμία τους να συμμετέχουν στις εργασίες του νοικοκυριού, παραμένουν σε θεωρητικό επίπεδο; Η απάντηση βρίσκεται βέβαια στην ίδια την κοινωνικοποίηση του ανδρικού φύλου και στους ρόλους που μαθαίνει να μιμείται καθώς μεγαλώνει. Έτσι, τα αγόρια, καλούνται να ταυτιστούν με την παραγωγικότητα και την απόκτηση χρήματος και δύναμης. Δηλαδή, με το αντρικό πρότυπο του «κουβαλητή» του σπιτιού, που τον θέλει μακριά από την κουζίνα και το άλλαγμα των μωρών. Ακόμα λοιπόν και αν διατυμπανίζουν την συμμετοχή τους στις υποχρεώσεις του σπιτιού και αποδέχονται την απασχόληση της γυναίκας εκτός σπιτιού, στην πραγματικότητα δεν είναι έτοιμοι αλλά ούτε και διατεθειμένοι να παραδώσουν τόσο εύκολα τα όπλα.
Δυστυχώς, όσο απαισιόδοξο κι αν ακούγεται αυτό, όσο θα υπάρχουν παιδιά που μεγαλώνουν μέσα σε οικογένειες που επιβραβεύουν τους κλισέ για τα δύο φύλα ρόλους, η ουσιαστική ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, θα αποτελεί ένα θαυμάσιο δημιούργημα της φαντασίας μας.

Η «σούπερ γυναίκα»!

Η Αλεξάνδρα είναι μια από τις χιλιάδες γυναίκες που εργάζεται εντός και εκτός σπιτιού. Οι υποχρεώσεις της είναι τόσες πολλές που συχνά παραπονιέται πως δεν έχει ποτέ ελεύθερο χρόνο και καμιά βοήθεια από τον σύζυγο της. «Όλα περνάνε από τα χέρια μου» δηλώνει, και «αυτό με κουράζει απίστευτα κυρίως γιατί θα μπορούσε, αν ήθελε, να αφιερώσει λίγο από τον χρόνο του στις δουλείες του σπιτιού ή στα παιδιά».
Δυστυχώς, στα ζευγάρια που εργάζονται και οι δυο σύντροφοι διαπιστώνεται πως οι άντρες αφιερώνουν στα παιδιά τους το μισό χρόνο από τις εργαζόμενες συζύγους τους και ξοδεύουν κατά μέσο όρο το 25% του χρόνου που αφιερώνουν οι γυναίκες για τις δουλείες του σπιτιού. Όπως φαίνεται λοιπόν, η «σούπερ γυναίκα» είναι ένα υπαρκτό πρόσωπο, με διεύθυνση και ΑΦΜ που ζει μια πραγματικότητα πολύ διαφορετική από αυτήν που οραματίστηκαν τα φεμινιστικά κινήματα.

Θέλω βοήθεια αλλά…πώς να του την ζητήσω;

Βρίσκεται μήπως αντιμέτωπες με το ερώτημα που απασχολεί τις περισσότερες γυναίκες; Θέλετε δηλαδή την βοήθεια του συζύγου σας αλλά δεν ξέρετε πώς να του την ζητήσετε; Απογοητεύεστε και εξοργίζεστε μέσα στην κουραστική σας καθημερινότητα γιατί νιώθετε πως δεν έχετε την συμπαράσταση και την κατανόηση του;
Παρόλο που οι δομές της κοινωνίας και η ίδια η ανατροφή του ανδρικού φύλου, καθιστά δύσκολη την συμμετοχή των ανδρών σε οτιδήποτε θεωρείτε γυναικεία υπόθεση και απειλεί την δύναμη και την ισχύ που έμαθαν να απολαμβάνουν, υπάρχουν πάντα τρόποι με τους οποίους, η συμβολή του συζύγου στις υποχρεώσεις του σπιτιού μπορεί να ξεφύγει από τις κλισέ αρμοδιότητες των δυο φύλλων και να ταυτιστεί με την αγάπη και την κατανόηση που εδρεύει στην συντροφική τους σχέση.

  • Μάθετε να ζητάτε. Αν συνειδητοποιήσετε το πόσο πολύ διαφέρουν τα δυο φύλα στον τρόπο που επικοινωνούν και σκέφτονται, έχετε πραγματικά πολλές πιθανότητες να απολαύσετε την συμπαράσταση του συντρόφου σας στις καθημερινές σας υποχρεώσεις που κατά κόρον βαραίνουν τις δικές σας πλάτες. Δηλαδή, ενώ οι γυναίκες διαισθάνονται τις ανάγκες των άλλων και σπεύδουν να τους τις καλύψουν πριν καν τους ζητηθεί, προσφέροντας την βοήθεια και την υποστήριξη τους, οι άντρες βοηθάνε μόνο όταν τους το ζητήσετε. Μιλήστε τους λοιπόν ανοιχτά για την βοήθεια που χρειάζεστε.
  • Αποφύγετε τον απαιτητικό τόνο στην φωνή σας όσο κουρασμένη ή εκνευρισμένη κι αν είστε. Όταν ο σύζυγος σας αισθάνεται, ότι η στάση σας είναι απαιτητική και εχθρική, νιώθει ότι δεν προσφέρει αρκετά, ότι δεν τον αγαπάτε και ότι δεν τον εκτιμάτε. Η τάση του τότε, είναι να βοηθήσει ακόμα λιγότερο, μέχρι την στιγμή που θα διαπιστώσει ότι εκτιμάτε αυτό που προσφέρει.
  • Μην του ζητάτε κάτι που ετοιμάζεται ήδη να κάνει, όπως για παράδειγμα «μπορείς να καθαρίσεις το τζάκι», γιατί σε αυτήν την περίπτωση, θα αισθανθεί ότι του λέτε τι πρέπει να κάνει και θα αντιδράσει.
  • Δεν χρειάζεται να απολογείστε και να του εξηγείται με πολλές λεπτομέρειες τους λόγους για τους οποίους ζητάτε την βοήθεια του. Να είστε σύντομες. Όσες περισσότερες εξηγήσεις του δίνεται, τόσο εκείνος θα αντιστέκεται γιατί θα νιώθει πως αφενός δεν πιστεύετε πως θέλει να σας βοηθήσει και αφετέρου πως δεν είναι ελεύθερος να προσφέρει την βοήθεια του με τον τρόπο που θα επιλέξει ο ίδιος.
  • Φροντίστε, όταν του ζητάτε κάτι, να το κάνετε με άμεσο και όχι έμμεσο τρόπο. Μη ξεκάθαρο μήνυμα, είναι μήνυμα που δεν φτάνει ποτέ στον προορισμό του.
  • Αποφεύγετε το «θα μπορούσες» ή «μπορείς». Για παράδειγμα, η πρόταση «θα μπορούσες να ταΐσεις το μωρό» είναι απλός μια ερώτηση, ενώ η πρόταση «θα ήθελες να ταΐσεις το μωρό» είναι προτροπή για βοήθεια. Οι άντρες γενικά απωθούνται από τις έμμεσες διατυπώσεις, γι’ αυτό θα ήταν χρήσιμο την επόμενη φορά που θα χρειάζεστε την βοήθεια του συζύγου σας, να χρησιμοποιήσετε τις σωστές λέξεις.
  • Δείξτε του ότι τον αγαπάτε και τον εκτιμάτε για όσα προσφέρει στο σπίτι και ότι δεν τον κριτικάρεται για κάθε τι που δεν μπορεί ή δεν θέλει να κάνει. Έρευνες αποδεικνύουν πως όταν ο άντρας αισθάνεται ότι τον αποδέχεστε γι’ αυτό που είναι και προσφέρει στην οικογένεια, είναι πολύ πιο πρόθυμος να πει «ναι» σε κάποια σας προτροπή για βοήθεια όταν έχει την δυνατότητα να πει και «όχι» (χωρίς να τον επιπλήξετε για την άρνηση του).

Αν μάθετε να ζητάτε βοήθεια με τον σωστό τρόπο, οι σχέσεις σας με τον σύντροφο σας θα βελτιωθούν σημαντικά και η καθημερινότητα σας πιθανότατα να αλλάξει αισθητά. Ίσως μάλιστα βρείτε και το χρόνο για εκείνα τα μαθήματα χορού, που σκέφτεστε εδώ και δυο χρόνια αλλά ποτέ δεν καταφέρατε να παρακολουθήσετε. Βέβαια, το αμάλγαμα των κοινωνικών δομών και πεποιθήσεων, η νοοτροπία που κληροδοτείτε από γενιά σε γενιά, η ίδια η ανατροφή των παιδιών και η μητρική φύση της γυναίκας, καθιστούν αδύνατη την πραγματική και ουσιαστική ισότητα των δύο φύλων. Ο λεγόμενος «υποχρεωτικός αλτρουισμός» των γυναικών και οι «διπλό-βάρδιες» θα αποτελούν την πραγματικότητα πολλών μελλοντικών γενεών. Ωστόσο, εμείς σας προτείναμε κάποιους τρόπους με τους οποίους η σούπερ γυναίκα μπορεί τουλάχιστον να πάψει να νιώθει αβοήθητη και πελαγωμένη μέσα σε μια κοινωνία «λεκτικής» ισότητας.






2 Οκτ 2014

Παιδί και κοινωνία


Μια κοινωνία με χαμηλή ανοχή στην παιδικότητα!

Το να μεγαλώνει κανείς ένα παιδί, είναι ίσως από τα πιο δύσκολα πράγματα στον κόσμο, ειδικά όταν αυτός ο κόσμος, δεν αποδέχεται το μεγαλείο της ‘παιδικότητας’.
Φαντάζομαι πως θα σας έχει συμβεί να συναντήσετε ενοχλημένους καταναλωτές στους διαδρόμους καταστημάτων και εκνευρισμένους συνεπιβάτες που σας κοιτούν γεμάτοι αγανάκτηση… αναρωτηθήκατε αλήθεια ποτέ τι μπορεί να είναι αυτό που πυροδοτεί την ψυχική τους αναστάτωση όταν τυγχάνει να συνοδεύεστε από το πιτσιρίκι σας; Φαντάζομαι πως ναι!

Τα παιδιά δεν μεγαλώνουν από την μια μέρα στην άλλη…αντιθέτως, στην πορεία τους προς την ωρίμανση, περνάνε από αρκετά αναπτυξιακά στάδια που τα σηματοδοτούν νοήσεις και συμπεριφορές ανάλογες προς την ηλικία, την ιδιοσυγκρασία και την επίδραση που έχει πάνω τους το κοινωνικό και το φυσικό τους περιβάλλον. Κατά την διάρκεια λοιπόν της βρεφικής και παιδικής ηλικίας, της γνωριμίας και προσαρμογής τους δηλαδή με τα πράγματα που απαρτίζουν τον κόσμο γύρω τους, μαθαίνουν, εξερευνούν, μιμούνται και αμφιταλαντεύονται διαρκώς, για να επιλέξουν τελικά, λίγο πριν από την ενηλικίωση τους, ότι ταιριάζει περισσότερο στην ιδιοσυγκρασία τους. Ο δρόμος όμως είναι μακρύς και δύσβατος… η αλληλεπίδραση γονέα – παιδιού, το περιβάλλον, η προσωπικότητα του, η γενετική του προδιάθεση και η διαπαιδαγώγηση που θα λάβει, είναι μερικοί μόνο από τους παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχοσύνθεση του νέου αυτού ατόμου…του παιδιού σας!

Παρόλο που εσείς, ως συνειδητοποιημένοι και υπεύθυνοι γονείς, έχετε όλη την υπομονή, την όρεξη και την διάθεση, να αφοσιωθείτε στην ανατροφή και πειθάρχηση του παιδιού σας, κάποιες φορές, ακόμα και όταν όλα δείχνουν πως τα καταφέρνετε μια χαρά, ‘η κοινωνία’, δεν θα είναι αρκετά επιεικής μαζί σας. Εκνευρισμένα βλέμματα, αγανακτισμένοι συνεπιβάτες, έλλειψη μέριμνας σε κοινόχρηστους χώρους και αίθουσες διασκέδασης, θα σας θυμίζουν πάντα, πως υπάρχει μια μειονότητα ανθρώπων και κρατικών μηχανισμών που δεν αποδέχεται την ύπαρξη και την έκφραση της παιδικότητας.

Να βγει κανείς ή να μη βγει; Ιδού η απορία!

Το οργανώσατε. Θα αφήσετε το πιτσιρίκι σας με την γιαγιά, αυτό το ένα βράδυ του μήνα που αποφασίσατε να πάτε σινεμά ή για φαγητό με τον σύντροφο σας. Τι γίνεται όμως με τον καφέ που κανονίσατε να πιείτε με την κολλητή σας αλλά δεν υπάρχει κανείς να σας κρατήσει για λίγο το παιδί; Αναβάλετε για άλλη μια φορά την έξοδο σας ή το παίρνετε μαζί και προσπαθείτε να καθησυχάσετε τον εαυτό σας ότι όλα θα πάνε καλά; Και τα ενοχλημένα βλέμματα των γύρω σας; Αυτά πως θα τα χειριστείτε;
Σίγουρα υπάρχουν χώροι που δεν ενδείκνυνται για μικρά παιδιά ωστόσο, ακόμα και κάποιοι που μπορούν να τα αφομοιώσουν, δεν τα καλοδέχονται όχι γιατί τα έχετε κακομάθει και είναι πια τόσο ενοχλητικά αλλά γιατί, δυστυχώς, αρκετοί άνθρωποι ανάμεσα μας δεν μπορούν να συνυπάρξουν με πιτσιρίκια που συμπεριφέρονται ανάλογα με την ηλικία τους. Τους ενοχλεί η φωνή τους, ο ήχος του παιχνιδιού που πήρατε μαζί από το σπίτι για να τα κρατήσετε απασχολημένα, ο τρόπος που τρώνε, που απαιτούν, που παίζουν, που γελάνε. Τι κρύβεται όμως πραγματικά πίσω από αυτήν την χαμηλή ανοχή στην παιδικότητα κάποιον ανθρώπων; Θέλουν την ησυχία τους ή μήπως αυτό που επιδιώκουν είναι να αποφύγουν τα βαθύτερα συναισθήματα τους και έτσι οχυρώνονται πίσω από μια ρηχή και επουσιώδη πραγματικότητα;

Το μόνο σίγουρο είναι πως όσο πειθαρχημένο κι αν είναι το πιτσιρίκι σας, δεν παύει να είναι παιδί και αυτόματα, να προκαλεί την αγανάκτηση και τον εκνευρισμό κάποιων που συνειδητά ή όχι, τα βρίσκουν κουραστικά και ενοχλητικά. Μην νιώθετε λοιπόν ενοχές και αμφιβολίες για τις μεθόδους διαπαιδαγώγησης του. Όσο καλά κι αν κάνετε την δουλειά σας, πάντα θα υπάρχουν κάποια βλέμματα που θα σας καθηλώνουν και θα σας προκαλούν αισθήματα ντροπής και αμηχανίας… εμείς σας προτείνουμε να απαντήσετε με αδιαφορία και προσήλωση σε ότι είναι πιο σημαντικό για σας… και εννοούμε βέβαια το παιδί σας και την υγιή ψυχοκοινωνική του ανάπτυξη!

«Δεν θα ξεχάσω ποτέ την πρώτη φορά που ταξίδεψα αεροπορικώς με την κόρη μου, 13 μηνών τότε. Ήταν αρκετά ανήσυχη και παρόλο που είχα πάρει μαζί μου τα αγαπημένα της παιχνίδια και τις λιχουδιές που λατρεύει, δεν κατάφερα να την κρατήσω στην θέση της για περισσότερο από τριάντα λεπτά. Ήθελε να εξερευνήσει τον χώρο και να προσεγγίσει τους υπόλοιπους επιβάτες, να παίξει με τα άλλα παιδάκια που βρίσκονταν στην ίδια πτήση, και να ικανοποιήσει την περιέργεια της για οτιδήποτε υπήρχε γύρω της και μέσα στο μυαλουδάκι σας. Η κυρία που καθόταν δίπλα μας, με κοίταζε με ένα βλέμμα γεμάτο απορία και οργή καθ’ όλη την διάρκεια της πτήσης. Όταν πια προσγειωθήκαμε γύρισε και μου είπε ‘ήθελα να ήξερα τι τα κάνετε αφού δεν μπορείτε να τα μεγαλώσετε. Αυτό δεν είναι παιδί, είναι διάολος’. Αισθάνθηκα απίστευτη ντροπή και αμηχανία» (Στέλλα, Θεσσαλονίκη).

Οδηγός επιβίωσης για γονείς!

Δεν χρειάζεται να το φυλακίσετε επειδή μεγαλώνει σε μια κοινωνία, όπως τόσες άλλες, που έχει χαμηλή ανοχή στην παιδική ηλικία και τα καμώματα της. Αντιθέτως, μην χάνετε ευκαιρίες, αφενός να περάσετε χρόνο μαζί του και αφετέρου να συμβάλλεται στην ανάπτυξη και ενίσχυση της υγιής κοινωνικής του συμπεριφοράς. Πως θα το πετύχετε αυτό; Με μεθοδικότητα και υπομονή όπως πάντα! Εμείς συγκεντρώσαμε για σας κάποιες ιδιαίτερα χρήσιμες συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να επιβιώσετε εκεί έξω…μαζί με το πιτσιρίκι σας!

  1. Δεν είπε κανείς ότι είναι εύκολο να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας κάθε φορά που το πιτσιρίκι σας συμπεριφέρεται ανάρμοστα σε έναν δημόσιο χώρο (σκαλίζει την μύτη του ή μασάει με το στόμα του ανοιχτό). Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι κατά την διάρκεια της βρεφικής και παιδικής ηλικίας το παιδί δεν είναι σε θέση, νοητικά πάντα, να συλλάβει το ανάρμοστο της πράξης του. Έχοντας αυτό στο μυαλό σας, προσπαθήστε να μην εκλάβετε την συμπεριφορά του ως το αποτέλεσμα κακής διαπαιδαγώγησης. Αντίθετα, καρπωθείτε την ευκαιρία για να του εμφυσήσετε το νόημα και την σπουδαιότητα των καλών τρόπων συμπεριφοράς. Με καθοδήγηση, διάσπαση και παράβλεψη θα πετύχετε τον στόχο σας!

  1. Τα κηρύγματα δεν είναι ποτέ αποτελεσματικά…αντιθέτως μάλιστα ιδιαίτερα βαρετά για τα παιδιά που το μόνο που θέλουν είναι να παίξουν και να εξερευνήσουν τον κόσμο γύρω τους. Αν πιστεύετε πως μεγαλώνετε ένα ‘δύσκολο’ παιδί που συχνά συμπεριφέρεται με ανάρμοστο τρόπο δημόσια, αντί να το περιορίσετε ή να κριτικάρετε την συμπεριφορά του, εξηγήστε του με απλά και λίγα λόγια τα πως και τα γιατί της υγιής κοινωνικής συμπεριφοράς.

  1. Διασπάστε την προσοχή του κάθε φορά που συνειδητοποιείτε πως παρεκτρέπεται προκαλώντας την δυσαρέσκεια των γύρω σας. Μήπως ήρθε η ώρα να ζωγραφίσει κάτι για την μαμά; Να παίξει ίσως με το αγαπημένο του παιχνίδι που πήραμε μαζί από το σπίτι για τις δύσκολες αυτές ώρες; Ή μήπως να ασχοληθείτε λίγο μαζί του δείχνοντας του πως τίποτα και κανείς δεν είναι πιο σημαντικό από το ίδιο;

  1. Η παιδική ηλικία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ‘μίμηση’. Εκμεταλλευτείτε λοιπόν αυτό το γεγονός δίνοντας του το καλό παράδειγμα, τόσο εντός όσο και εκτός σπιτιού.


  1. Επικεντρώστε την προσοχή σας πάνω του όταν συμπεριφέρεται με αποδεκτούς τρόπους γιατί έτσι, αφενός ενισχύεται την αυτοπεποίθηση του και αφετέρου, συμβάλλεται στην εδραίωση της υγιής συμπεριφοράς του!

  1. Μην ξεχνάτε το αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο βρίσκεται. Μήπως έχετε παράλογες απαιτήσεις από ένα παιδάκι μόλις ενάμιση ετών;


  1. Οι ‘καλοί τρόποι’ μαθαίνονται, δεν κληρονομούνται. Χρησιμοποιείστε λογοτεχνικό υλικό, τον εαυτό σας ως παράδειγμα, διάλογο και υπομονή για να του εμφυσήσετε βασικές αρχές μιας κοινωνικά αποδεκτής δημόσιας συμπεριφοράς.

  1. Ακόμα κι αν το πιτσιρίκι σας είναι ένας ‘άγγελος’, υπάρχουν μέρη που προορίζονται μόνο για την συνεύρεση ενηλίκων (όπως το σινεμά, ένα μπαράκι, ή ένα ρομαντικό εστιατόριο). Αναλογιστείτε λοιπόν το ‘που’ θα το πάρετε μαζί, αν θέλετε να αποφύγετε βλέμματα και σχόλια ατόμων που νιώθουν πραγματικά ενοχλημένα από την παρουσία του παιδιού σας. Μπορεί να ήσασταν εσείς στην θέση τους, μην το ξεχνάτε.

  1. Τα παιδιά δελεάζονται εύκολα και πειθαρχούν όταν τα όρια που βάζετε είναι αυστηρά προκαθορισμένα και δεν ενδέχεται να τροποποιηθούν με παρακάλια και κλάματα. Αν για παράδειγμα θέλει να σας συνοδεύσει στο σούπερ μάρκετ ή στο κομμωτήριο θέστε τους όρους και τα όρια εκ των προτέρων και πάρτε το μαζί σας. Η επιβράβευση της αποδεκτής συμπεριφοράς του στους δημόσιους αυτούς χώρους είναι μάθημα κοινωνικής διαπαιδαγώγησης που πρέπει να λάβει…εκεί έξω, όχι εικονικά!
Υπάρχουν κάποιοι που λατρεύουν και διασκεδάζουν με τα παιδιά και κάποιοι άλλοι που αντιπαθούν την αγνότητα και την παιδικότητα που τα περιβάλλει. Έτσι δεν γίνεται πάντα και με όλα τα πράγματα; Τα γιατί και τα πως της ψυχοσύνθεσης αυτών των ανθρώπων δεν μας ενδιαφέρουν εδώ, ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την ύπαρξη αυτής της μειονότητας, σας καθιστούμε προετοιμασμένους για ότι υπάρχει εκεί έξω…μια κοινωνία, που από την μια μεριά στηρίζει τις ελπίδες της στα σημερινά παιδιά και που από μια άλλη, αδυνατεί να αποδεχθεί την παιδικότητα τους.
Όσο σκληρά κι αν προσπαθήσετε, θα υπάρξουν φορές που το πιτσιρίκι σας θα ταράξει την ηρεμία κάποιου, θα αηδιάσει κάποιον άλλο, θα εκνευρίσει ίσως τους γύρω του. Και τι με αυτό; Το ότι είναι παιδί αρκεί για να εξηγήσει και να δικαιολογήσει την ‘ανάρμοστη’ και ‘ενοχλητική’ του συμπεριφορά. Άλλωστε, ο σεβασμός σας προς του άλλους δεν καταρρίπτεται επειδή το πιτσιρίκι σας έβαλε ξαφνικά τις φωνές ή άρχισε να φτύνει το φαγητό του. Το έργο σας σαν γονέας είναι να του μάθετε πως αυτή η συμπεριφορά είναι ανάρμοστη, για να το κάνετε όμως αυτό, πρέπει πρώτα να σας δοθεί η ευκαιρία… να εκφράσει δηλαδή μια ανάρμοστη συμπεριφορά!
Μέχρι να μεγαλώσει, να ωριμάσει, να διαλέξει και να επιλέξει εσείς εστιάστε την προσοχή σας στην σωστή του διαπαιδαγώγηση και αγνοήστε τα βλέμματα και τα σχόλια των γύρω σας. Άλλωστε, αν η παιδικότητα αναστατώνει κάποιους δεν φταίτε εσείς γι’ αυτό. Απλά, αυτοί οι άνθρωποι, αδυνατούν να αποδεχθούν πως τα παιδιά δεν είναι, ούτε θα γίνουν ποτέ, μικρογραφίες ενηλίκων.