17 Σεπ 2015

Μια αλήθεια που όλοι οφείλουμε ν'ακούσουμε!

ΜΙΑ ΑΣΧΗΜΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΣΕΝΑ ΓΟΝΙΕ....

Πας στη δουλειά το πρωί, και το αφεντικό σου σε ταπεινώνει μπροστά σ’ όλους τους συνεργάτες σου. Κι εσύ δε λες τίποτα, την έχεις τόσο ανάγκη αυτή τη δουλειά. Μιλάς με τη μάνα σου στο τηλέφωνο, και αρχίζει πάλι να σου λέει για τα λάθη σου, και πως ποτέ δεν την άκουσες, κι αν την άκουγες όλα τώρα θα ‘ταν μια χαρά. Κι εσύ της απαντάς ένα βιαστικό «έχεις δίκιο» για να την κλείσεις όσο γίνεται πιο γρήγορα.



Γυρνάς στο σπίτι, κι ο άντρας σου αρχίζει και γκρινιάζει γιατί πάλι δεν έχει να φάει κάτι της προκοπής, και ψάχνει τόση ώρα και τις κάλτσες του και δεν τις βρίσκει. Κι εσύ τον ακούς, αλλά είσαι τόσο κουρασμένη για να απαντήσεις και να τσακωθείς.



Και μετά εμφανίζεται το παιδί. Το μικρό σου το παιδί, που δε σ’ έχει δει καθόλου όλη μέρα. Κι αρχίζει να χοροπηδά πάνω σου, και θέλει να παίξετε, και θέλει να σου δείξει και να σου πει όλα αυτά που έκανε, και από τη χαρά και την έντασή του πέφτει και γλιστράει, παίρνει κι ένα τραπεζάκι παρέα, και πάρ’ το κάτω και το βάζο της νονάς.  Και ξαφνικά το παιδί σου μεταμορφώνεται στο διευθυντή σου. Κι ακούει όλα αυτά που δεν είχες τα κότσια να του ξεστομίσεις το πρωί, που ποιος νομίζει ότι είναι που μπορεί να φέρεται έτσι χωρίς να υπολογίζει τον άλλον.



Ξαφνικά το παιδί σου γίνεται και η μάνα σου, κι ακούει όλα αυτά που θες τόσα χρόνια να της πεις, που σε έχει ζαλίσει με τα κηρύγματά της και δεν αντέχεις άλλο να την ακούς. Και γίνεται κι ο άντρας σου, αυτός ο άντρας που άλλαξε τόσο πολύ τον τελευταίο καιρό κι είναι ανυπόφορος, κι απίστευτα κουραστικός, που δεν μπορείς ούτε να τον βλέπεις.



Το παιδί σου, ο σάκος του μποξ. Για όλα αυτά που δεν έχεις τολμήσει να πεις, για όλα αυτά που δεν μπορείς να αλλάξεις. Γιατί το παιδί είναι αδύναμο, είναι εύκολο να αναμετρηθείς με το παιδί, αλλά δύσκολο με τους ενήλικες και τα προβλήματά σου. Και το παιδί σου, μαθαίνει να κουβαλά με υπομονή όλα σου τα βάρη, όλα σου τα ξεσπάσματα, είναι πάντα εκεί, έτοιμο να σε ξαλαφρώσει. Γιατί σ’ αγαπάει πολύ. Και δίνει για σένα, ολάκερη την παιδική του ηλικία.



Την επόμενη φορά που θα φωνάξεις στο παιδί, σκέψου σε ποιον φωνάζεις πραγματικά. Και θυμήσου ότι μπορεί να είναι ένα παιδί, αλλά έχει δικαιώματα στη ζωή. Έχει δικαίωμα να ζήσει χωρίς φωνές, με αξιοπρέπεια, με αγάπη άνευ όρων, με αναγνώριση της μοναδικής του αξίας, και με πολλές αγκαλιές. Έχει τα ίδια δικαιώματα με σένα!

15 Σεπ 2015

Ο ιδανικός γονιός....

Ο ιδανικός γονιός,
είναι αυτός που γίνεται γέφυρα
για να περάσει αντιπέρα το παιδί -
κι όταν πια του διευκολύνει το πέρασμα,
αφήνεται χαρούμενα να γκρεμιστεί,
ενθαρρύνοντας το παιδί να φτιάξει τις δικές του γέφυρες!

10 Σεπ 2015

Ένα παιδί έχει κάτι να μας θυμίσει....

Θέλω να με ακούς, χωρίς να με κρίνεις 
Θέλω τη γνώμη σου, χωρίς συμβουλές
Θέλω να με εμπιστεύεσαι, χωρίς απαιτήσεις
Θέλω τη βοήθειά σου, κι όχι ν΄ αποφασίζεις για μένα
Θέλω να με προσέχεις, χωρίς να με ακυρώνεις
Θέλω να με κοιτάς, χωρίς να προβάλεις τον εαυτό σου σε μένα
Θέλω να μ΄ αγκαλιάζεις, χωρίς να με κάνεις να ασφυκτιώ
Θέλω να μου δίνεις ζωντάνια, χωρίς να με σπρώχνεις
Θέλω να με υποστηρίζεις, χωρίς να με φορτώνεσαι
Θέλω να με προστατεύεις, χωρίς ψέματα
Θέλω να με πλησιάζεις, χωρίς να εισβάλλεις
Θέλω να ξέρεις τις πλευρές μου που σε ενοχλούν.
Να τις αποδέχεσαι και να μην προσπαθείς να τις αλλάξεις
Θέλω να ξέρεις...
πως έτσι θα μπορείς να  βασίζεσαι πάνω μου...
χωρίς όρους!

9 Σεπ 2015

Ένα παιδί μας θυμίζει τον πραγματικό μας ρόλο

"Άκουσε με"

Όταν σου ζητάω να με ακούσεις κι εσύ αρχίζεις να μου δίνεις συμβουλές,
δεν κάνεις αυτό που σου ζητάω.
Όταν σου ζητάω να με ακούσεις κι εσύ μου λες πως δεν πρέπει να αισθάνομαι έτσι,
ποδοπατείς τα αισθήματα μου.
Όταν σου ζητάω να με ακούσεις κι εσύ ψάχνεις για λύσεις στο πρόβλημα μου, όσο κι αν σου φαίνεται παράξενο, με απογοητεύεις.
Άκουσε με, μόνο αυτό σου ζητάω. Άκουσε με. Μην μου μιλάς, μην κάνεις πράγματα για μένα, μην ψάχνεις λύσεις, μην με παρηγορείς, δεν είναι αυτό που θέλω - απλά άκουσε με.
Μπορώ να τα καταφέρω και μόνος μου. Δεν είμαι ανήμπορος. Ίσως αποθαρρημένος και διστακτικός, αλλά, όχι ανήμπορος.
Όταν εσύ κάνεις όσα μπορώ και θέλω να κάνω μόνος μου, το μόνο που καταφέρνεις είναι να με ακυρώσεις.
Όταν όμως αποδεχθείς ότι αισθάνομαι, όσο παράλογο κι αν είναι το συναίσθημα μου,
τότε μόνο μπορώ να προχωρήσω και να εξελιχθώ. Μόνο τότε μπορώ να καταλάβω τι κρύβουν οι παραλογισμοί μου - κι όταν πια αυτό το αποσαφηνίσω, οι απαντήσεις θα γίνουν ξεκάθαρες για μένα και δεν θα χρειάζομαι πια συμβουλές. Τα παράλογα συναισθήματα, δεν είναι πια παράλογα,
αρκεί να καταλάβεις τι κρύβουν.
Γι' αυτό σε παρακαλώ, άκουσε με. Κι αν θέλεις να μιλήσεις, περίμενε λίγο.....και τότε εγώ, θα ακούσω εσένα.

3 Απρ 2015

Μαθήματα Ζωής από τον Τσάρλι Τσάπλιν


ΟΤΑΝ ΑΡΧΙΣΑ ΝΑ ΑΓΑΠΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ...


Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, μπόρεσα να καταλάβω ότι ο συναισθηματικός πόνος και η θλίψη, απλώς με προειδοποιούσαν να μη ζω κόντρα στην αλήθεια μου. Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑ.
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, κατάλαβα σε πόσο δύσκολη θέση ερχόταν κάποιος με το να του επιβάλλω τις επιθυμίες μου, παρότι ήξερα ότι ούτε ήταν κατάλληλη η στιγμή ούτε ο άνθρωπος ήταν έτοιμος, ακόμα κι αν αυτός ο άνθρωπος ήμουν εγώ. Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ.
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, έπαψα να λαχταρώ μια άλλη ζωή και μπόρεσα να δω ότι τα πάντα γύρω μου με προκαλούσαν να μεγαλώσω. Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ.
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, κατάλαβα ότι βρίσκομαι πάντα και σε όλες τις περιστάσεις, την κατάλληλη στιγμή και στο σωστό μέρος και ότι όλα όσα γίνονται είναι σωστά. Από τότε κατάφερα να γαληνέψω. Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΑΠΟΔΟΧΗ.
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, έπαψα να στερούμαι τον ελεύθερο χρόνο μου και σταμάτησα να κάνω μεγαλόπνοα σχέδια για το μέλλον. Σήμερα κάνω μόνο ό,τι με ευχαριστεί και με γεμίζει χαρά, ό,τι αγαπώ και κάνει την καρδιά μου να γελά, με τον δικό μου τρόπο και στους δικούς μου ρυθμούς. Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ.
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, απελευθερώθηκα από ό,τι δεν ήταν υγιές για μένα. Από φαγητά, άτομα, πράγματα, καταστάσεις και από ό,τι με τραβούσε συνεχώς μακριά από τον ίδιο μου τον εαυτό. Στην αρχή το ονόμαζα “υγιή εγωισμό”. Αλλά σήμερα ξέρω ότι είναι ΑΥΤΑΓΑΠΗ.
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, έπαψα να θέλω να έχω πάντα δίκιο. Έτσι έσφαλα πολύ λιγότερο. Σήμερα κατάλαβα ότι αυτό το λέμε ΑΠΛΟΤΗΤΑ.
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, αρνήθηκα να συνεχίσω να ζώ στο παρελθόν και να ανησυχώ για το μέλλον μου. Τώρα ζω περισσότερο τη στιγμή όπου ΟΛΑ συμβαίνουν. Έτσι σήμερα, ζω την κάθε μέρα και αυτό το λέω ΠΛΗΡΟΤΗΤΑ.
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, συνειδητοποίησα ότι η σκέψη μου μπορεί να με κάνει μίζερο και άρρωστο. Όταν όμως επικαλέστηκα τις δυνάμεις της καρδιάς μου, η λογική απέκτησε έναν πολύτιμο σύντροφο. Αυτή τη σχέση την ονομάζω σήμερα ΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ.
Δεν υπάρχει λόγος να φοβόμαστε τις αντιπαραθέσεις, τις συγκρούσεις και τα προβλήματα με τον εαυτό μας και τους άλλους γιατί καμιά φορά, ακόμα και τα άστρα εκρήγνυνται και δημιουργούνται νέοι Γαλαξίες. Σήμερα ξέρω ότι ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ Η ΖΩΗ!

1 Απρ 2015

Το ποιήμα του Μάνου Ελευθερίου για τον Βαγγέλη Γιακουμάκη

Πώς είναι ο έρωτας γραμμένος στο πετσί μας. 
Με γράμματα άραγε ή μαύρους αριθμούς. 
Αίμα θηλάζει κι η Ελλάδα κι η ζωή μας 
Μα οι εχθροί μας πίνουν μόνο αγιασμούς. 
Των δράκων γάλα, δηλαδή. Και το φαρμάκι. 
Κρίμα. Δεν γνώρισες τον Κώστα Καρυωτάκη.
Στους ουρανούς θ' αναγνωρίσουνε ποιος ήσουν. 
Ξέρουν αυτοί. 
Το φωτοστέφανο χρυσό. 
Φώτιζες νύχτες των ανθρώπων που θα ζήσουν κι έχουν και θάνατο και φως μισό μισό. 
Οχι τσεκούρι και μπαλτάς. Μήτε και σφαίρα. 
Μ' ένα σουγιά που κόβει φλέβες στον αέρα. 
Με του Μακμπέθ πήγες τις μάγισσες, 
στους βάλτους να βρεις πώς σμίγει το χρυσάφι με χαλκό 
κυνηγημένος απ΄το σώμα σου κοντά τους 
αλλά ποιος δαίμονας ξορκίζει το κακό.
Δεν παραστάθηκαν Απόστολοι εκ περάτων 
Κι ας πήραν όψη τα μυστήρια των πραγμάτων. 
Τι συζητούσες στον Αγρό του Κεραμέως 
στους κήπους του αίματος σαν μια σταλαγματιά. 
Για στρατηλάτης δεν σου πήγαινε γενναίος 
μήτε τσιράκι στων τραμπούκων τη στρατιά. 
Επαρχία, επαρχία, όλα τα σφάζεις. 
Λυσσάς και ράβεις και κεντάς κι όλο σπαράζεις.
Ο Γκρέκο εδώ, ο Λόρκα εκεί. Ποιος θα κερδίσει. 
Τους ξέρεις άραγε να ρίξεις μια ματιά. 
Και τώρα ποιος από τους δυο θα ζωγραφίσει 
την ομορφιά σου, σαν την άγρια νυχτιά. 
Σ' άγγιξαν άραγε τα φίδια κι οι αράχνες. 
Τι μυστικά σού είπε το φως μέσα στις πάχνες. 
Αθώοι όλοι. Σε μια χώρα των αθώων. 
Δεν σε γνωρίσαμε να πιούμε έναν καφέ, 
δυο τρεις κουβέντες για τους άθλους των ηρώων, 
γι' αυτούς που ζούνε συντροφιά μ' έναν χαφιέ.
Λυσσούν να σ' έβρουν τα σκυλιά. Λυσσούν οι σκύλοι. 
Κι η ομερτά στις καφετέριες καντήλι. 
Πώς να σου γράψω, το λοιπόν, βιογραφία 
αφού οι λέξεις μου είναι μόνο της βροχής. 
Ποτέ το μπλε δεν το χωρά δικογραφία. 
Θυμίζει σύλληψη κι εκτέλεση εποχής. 
Είμαστε άρρωστοι βαριά από νοσταλγία. 
Μας περιμένουν τα τσιγγέλια στα σφαγεία. 

Μάνος Ελευθερίου Μάρτης 2015

31 Μαρ 2015

Σκέψεις βγαλμένες από την ζωή...




Σκέψου να είσαι η μάνα, που σιδέρωσε με προσοχή τα ρούχα του απ’ το προηγούμενο βράδυ, για την πρώτη μέρα στο σχολείο. Εκείνη που πήρε ανήσυχη τηλέφωνο το γιατρό, γιατί το αγοράκι της ανέβασε ξαφνικά πυρετό. Εκείνη που ένα Σάββατο μεσημέρι το καμάρωσε να κάνει ποδήλατο, χωρίς βοηθητικές ρόδες. Εκείνη που το μάλωσε, όταν δεν έφαγε όλο το πιάτο με τις φακές, τη δύναμή του. Σκέψου να είσαι η μάνα… και κάποιος, κάποια μέρα, να σηκώνει κάποιο όπλο και να σκοτώνει το παιδί.
Σκέψου να είσαι η μάνα που έμεινε κρυφά ξάγρυπνη, κοιτώντας το ρολόι με αγωνία. Εκείνη που άκουσε με ανακούφιση την πόρτα και τα βήματά του να το οδηγούν στο εφηβικό δωμάτιο. Εκείνη που άπλωσε όλα τα ρούχα του, έραψε όλα τα κουμπιά του που ξηλώθηκαν. Και κάποια μέρα, κάποια οργή, κάποιο μίσος, κάποια παράνοια να γίνεται κάποια βόμβα και να το σκοτώνει.
Σκέψου να είσαι η μάνα που ανοίγει το πορτοφόλι της και βλέπει τη φωτογραφία του. Εκείνη που απλώς θέλει ν’ ακούσει τη φωνή του στο τηλέφωνο. Εκείνη που κάποτε το γέννησε, αλλά το κουβαλάει μέσα της για πάντα. Η μάνα που κάθε σκέψη της έχει υστερόγραφο το πρόσωπό του. Και κάποια μέρα ξαφνικά, κάποιος του μιλά άσχημα, κάποιος θέλει το κακό του, κάποιος θέλει να το πονέσει. Και το πονά.
Σκέψου να είσαι η μάνα. Και να τρέμει η ψυχή σου που έφυγε από κοντά σου. Να θέλεις να γίνεις κάθε πέτρα, κάθε μονοπάτι, κάθε δρόμος που θ’ ακολουθήσει, για να το προσέχεις. Και κάποια μέρα το παιδί να χάνεται σε κάποια θάλασσα. Κι εσύ να μη ξέρεις τίποτα. Ποιος να σε βρει και ποιος να σου πει για κάποιο σάπιο δουλεμπορικό.
Σκέψου να είσαι η μάνα που κάθε μέρα ξυπνά με την σκέψη να βρεις φαγητό για το παιδί. Να περπατάς χιλιόμετρα για να βρεις καθαρό νερό. Να παρακαλάς για ένα βρώμικο δολάριο, για να του πάρεις γάλα. Και κάποια μέρα, κάποιος στρατός να το σκοτώνει. Και το παιδί να γίνεται κάποιος αριθμός σε κάποιο δελτίο ειδήσεων, σε κάποια χώρα.
Σκέψου να είσαι η μάνα και να μη μάθεις ποτέ πως την ώρα που ξεψυχούσε, που άφηνε το σώμα του, σ’ αυτήν την απειροελάχιστη χαραμάδα του χρόνου, σ’ εκείνη την ύστατη στιγμή, σκέφτηκε το πρόσωπό σου.
Σκέψου να σαι η μάνα…
Σκέψου το. Όχι, σκέψου το πραγματικά , μην το προσπεράσεις. Μην πας γρήγορα στην επόμενη γραμμή. Σε παρακαλώ…
Σκέψου το. Γιατί είσαι και είμαι η μάνα. Είσαι και είμαι το παιδί. Είμαστε ο λώρος που μας ενώνει. Όλους μας.
Δε θέλω να πεθάνω για να με αγαπάς. Δε θέλω να γίνω ήρωας για να μ’ αγαπάς. Δε θέλω να γίνω κάτι για να μ’ αγαπάς. Θέλω… θα “θελα… να το κάνεις τώρα.
Τώρα που με συναντάς στο δρόμο. Τώρα που γνωρίζεις τ’ όνομά μου. Τώρα που μου μιλάς. Που με διαβάζεις. Τώρα που ήσουν έτοιμος να μου φωνάξεις, να με χτυπήσεις. Τώρα, που σου μοιάζω αδύναμος. Τώρα που νόμιζες πως ήμουν ξένος. Τώρα.
Τώρα… που ξέρεις πια…

Γράφει: Πέτρος Κουμπλής 

18 Μαρ 2015

Τραμπουκισμός όχι Bullying



Νιώθω ντροπή και αηδία που ζω και μεγαλώνω τα παιδιά μου σε μια κοινωνία που οι ηθικοί αυτουργοί μένουν ατιμώρητοι ενώ τα πραγματικά παλικάρια παραδίδονται στις μανάδες τους μέσα σε φέρετρα. Ντρόπη και αίσχος για ένα κράτος χωρίς πρόνοια, πρόληψη, φωνή και δύναμη...
Η αγανάκτηση μου ξεπερνάει τα όρια... ΄Ενας άνθρωπος μέσα στην απόγνωση του, δίνει τέλος στην ζωή του...
Μέσα στην απόγνωση που η ίδια η κοινωνία μας έχτισε για λογαριασμό του και τον άφησε εκεί αβοήθητο και ανυπεράσπιστο. Δεν υπάρχουν λόγια που να μπορούν να περιγράψουν τον θυμό και την οργή μου... 
Μόνο η δικαίωση και η τιμωρία των ενόχων, αυτών που τον οδήγησαν στο θάνατο, θα επιφέρει την ισσοροπία μέσα μου - όχι όμως και την αλλαγή της κατάστασης. Αυτή θα έρθει μόνο, όταν εκείνοι που μας κοιτούν και μας ορίζουν από τους θρόνους τους, συνηδητοποιήσουν ότι το σύνταγμα δεν είναι στατικό - πρέπει να εξελίσσεται, να μεταλάσσεται, να αφουγράζεται και να προσαρμόζεται στις ανάγκες των παιδιών μας - για ένα καλύτερο αύριο. Ένα αύριο μέσα στο οπόιο όλα τα παιδιά και οι νέοι θα έχουν δικαίωμα σεβασμού, ασφάλειας, αξιοπρέπειας και αντίδρασης! 
Αγανακτώ ακούγοντας να κάνουν λόγο για bullying. Μάλλον δεν γνωρίζουν ή δεν θέλουν κάποιοι να παραδεχθούν πώς στην υπόθεση του αθώου αυτού παιδιού, το "όνομα" των καταστάσεων που βίωνε δεν είναι bullying. Εδώ έχουμε να κάνουμε με τραμπουκισμό και όσο γρηγορότερα το συνηδητοποιήσουμε τόσο καλύτερα για τους σημερινούς ανήλικους θύτες και θύματα. Ας ανοίξουμε τα μάτια μας και ας δώσουμε στα φαινόμενα βίας τις πραγματικές τους διαστάσεις και ονομασίες. Μόνο έτσι θα μπορούμε να μιλήσουμε για πάταξη του φαινομένου στα σχολεία αυτού του τόπου και για εξάληψη της μελλοντικής παραβατικής και φασιστικής συμπεριφοράς των σημερινών θυτών ενδοσχολικής βίας. 
Οι τραμπούκοι, οι νταήδες και οι δήθεν μάγκες, δεν έχουν θέση πουθενά - για να το καταλάβουν όμως, πρέπει όλοι μας να κάνουμε κάτι. Κ Α Τ Ι έτσι ώστε να μην θρηνήσουμε και άλλο ΑΘΩΟ ΘΥΜΑ! 

Καλό ταξίδι Βαγγέλη...

Αυτοπεποίθηση


25 Φεβ 2015

"Αν" Ρ. Κιπλινγκ

Αν μπορείς στην πλάση τούτη να περιφρονείς τα πλούτη

κι αν οι έπαινοι των γύρω δεν σου παίρνουν το μυαλό,
 
αν μπορείς στην τρικυμία να κρατήσεις ψυχραιμία,
 
κι αν μπορείς και στους εχθρούς σου να σκορπίσεις το καλό,
 
αν μπορείς με μιας να παίξεις κάθε τι που 'χεις κερδίσει,
 
στην καταστροφή ν' αντέξεις και να δώσεις κάποια λύση,
 
αν μπορείς να υποτάξεις πνεύμα, σώμα και καρδιά
 
αν μπορείς όταν σε βρίζουν να μην βγάζεις τσιμουδιά,
 
αν μπορείς στην καταιγίδα να μη χάνεις την ελπίδα,
 
κι αν μπορείς να συγχωρήσεις όταν σ' έχουν αδικήσει,
 
Αποτέλεσμα εικόνας για ποιήμα αναν μπορέσεις τ' όνειρό σου να μη γίνει ο όλεθρός σου,
 
κι αν μπορέσεις ν' αγαπήσεις όσους σ' έχουνε μισήσει,
 
αν μπορείς να είσαι ο ίδιος στην χαρά και στην οδύνη,
 
αν η πίστη στην ψυχή σου μπρος σε τίποτα δεν σβήνει,
 
αν μιλώντας με τα πλήθη τη συνείδηση δεν χάνεις,
 
αν μπορέσεις να χωνέψεις πως μια μέρα θα πεθάνεις,
 
αν ποτέ δεν σε μεθύσει του θριάμβου το κρασί,
 
αν στα ψέματα των άλλων δεν λες ψέματα κι εσύ,
 
αν μπορείς να μη θυμώνεις, αλλά μήτε και να κλαις
 
όταν άδικα σου λένε πως εσύ μονάχα φταις.
 
Αν μπορείς με ηρεμία δίχως νεύρα ή δυσφορία
 
και τα ίδια σου τα λόγια να τ' ακούς παραλλαγμένα,
 
αν μπορείς κάθε λεπτό σου να 'ναι μια δημιουργία
 
και ποτέ σου να μην μένεις με τα χέρια σταυρωμένα.
 
Αν οι φίλοι σου κι οι εχθροί σου δεν μπορούν να σε πληγώσουν
 
αν οι σχέσεις με μεγάλους τα μυαλά δεν σου σηκώνουν
 
αν τους πάντες λογαριάζεις μα ... κανένα χωριστά,
 
αν μπορέσεις να φυλάξεις και τα ξένα μυστικά ...
 
Έ! Παιδί μου τότε ...
 
Θα μπορέσεις ν' απολαύσεις όπως πρέπει τη ζωή σου ...
 
 Θα 'σαι άνθρωπος σπουδαίος κι όλη η γη θα 'ναι δική σου!
 

9 Φεβ 2015

Επιθετικότητα


«Εκδηλώσεις επιθετικής συμπεριφοράς»




  1. Παιδική Επιθετικότητα

Τα παιδιά της πρώτης σχολικής ηλικίας είναι μικρά ζωηρά πλάσματα, που η σωματική και η ψυχοκινητική τους κατασκευή, με τις αυξημένες κινητικές δυνατότητες και ανάγκες, τα οδηγεί συχνά, σε εκρηκτικές ή ζωηρές ενέργειες.
Πολλοί ενήλικοι, σπεύδουν να χαρακτηρίσουν την ενεργητικότητα των παιδιών ως «επιθετικότητα» και να τους κρεμάσουν την ταμπέλα «τα κακά παιδιά». Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο απλά. Εμείς οι μεγάλοι, που κρίνουμε την συμπεριφορά των παιδιών μας, ξεχνάμε πως υπήρξαμε κι εμείς κάποτε παιδιά. Παράλληλα, έχουμε κοινωνικοποιηθεί και συμμορφωθεί με τους κοινωνικούς κανόνες και νόμους. Έχουμε κατανοήσει πως για να ζήσουμε αρμονικά με τους άλλους πρέπει να σεβαστούμε τα δικαιώματα τους. Γι’ αυτό το λόγο, σε αντίθεση με τα παιδιά, προσπαθούμε να συγκρατούμε και να ελέγχουμε τον εαυτό μας, τις κρίσεις του θυμού και της οργής μας. Αντίθετα, τα παιδιά δεν έχουν πλήρως κοινωνικοποιηθεί. Δεν έχουν αποκτήσει την αίσθηση ότι οι ενέργειες τους μπορεί να πληγώσουν τους άλλους. Όσο μεγαλώνουν και κοινωνικοποιούνται, μειώνεται η παρεξηγημένη «ενεργητικότητα» τους. Με άλλα λόγια, η επιθετικότητα είναι μια φυσιολογική αντίδραση της παιδικής ηλικίας. Τα παιδιά διεκδικούν και αγωνίζονται να διατηρήσουν τα δικαιώματα τους με τον τρόπο που ξέρουν, την φωνή ή το βίαιο ξέσπασμα. Κάποιοι μπορεί να ονομάσουν αυτό τον τρόπο «επιθετικό», άλλοι «διεκδικητικό» ή «αγωνιστικό». Στην πραγματικότητα, για να χαρακτηρίσουμε ένα παιδί ως επιθετικό θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας:
1) την διάρκεια της επιθετικής συμπεριφοράς του παιδιού,
2) την ηλικία και το φύλο του παιδιού,
3) το βαθμό της εχθρότητας προς τους άλλους,
4) την δυνατότητα του παιδιού να ελέγχει τον εαυτό του και τις εκρήξεις οργής του.

Έτσι, η προβληματική επιθετική συμπεριφορά ενός παιδιού είναι αυτή που διαρκεί πολύ καιρό, περιέχει τα στοιχεία της παράλογης εχθρότητας, του μίσους και της εκδίκησης ή της σκληρότητας απέναντι στους άλλους ανθρώπους (ή τα ζώα) και δεν ελέγχεται εύκολα από το παιδί, σε σημείο που δεν μπορεί να σταματήσει να προκαλεί πόνο στους γύρω του, καθώς και στον εαυτό του καμιά φορά. Η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στην απλή επιθετική συμπεριφορά (αντίδραση) και την προβληματική, είναι η έννοια του μίσους και της εκδίκησης που τρέφει το παιδί για τα «θύματα» του.

Η επιθετικότητα αναφέρεται σε όλες τις μορφές διεκδικητικής – αγωνιστικής προσπάθειας και σε όλες τις ενέργειες που αποσκοπούν στην άσκηση ελέγχου επάνω στο περιβάλλον του ατόμου. Τα επιθετικά παιδιά είναι συνήθως:

1. Ανυπάκουα
2. Αρνητικά
3. Δείχνουν απάθεια
4. Έχουν προκλητική συμπεριφορά προς τα άτομα εξουσίας

  1. Αιτίες και μορφές της παιδικής επιθετικότητας

Τα αίτια της αντικοινωνικής συμπεριφοράς μπορεί να είναι ενδογενή, συνέπεια περιβαλλοντικών επιδράσεων ή συνδυασμός των παραπάνω.
Πιο συγκεκριμένα, η επιθετικότητα των παιδιών μπορεί να οφείλεται:

  1. Στις υπερβολικές στερήσεις και απαγορεύσεις που τους επιβάλλουν οι γονείς, οι δάσκαλοι, οι συνομήλικοι. Τα συνεχή «μη» και «όχι» μπορεί να προκαλέσουν ψυχική αναστάτωση και απογοήτευση στα παιδιά ιδίως όταν νιώθουν πως δεν μπορούν να εκπληρώσουν ένα όνειρο τους, μια επιθυμία τους. Αυτή η απογοήτευση, μπορεί να πυροδοτήσει την έκρηξη τους, την βίαιη αντίδραση τους.
Παράδειγμα: ένα παιδί που εμποδίζεται συνεχώς από τους γονείς του να κάνει ποδήλατο ή να παίξει μπάλα γιατί πρέπει να διαβάζει διαρκώς, ίσως μια μέρα αντιδράσει βίαια προς τους γονείς του ή τους δασκάλους του γιατί τους θεωρεί «πηγή της δυστυχίας του».
  1. Οι κακοτυχίες και οι δυσκολίες της ζωής μπορεί να ωθήσουν ένα παιδί στην εκδήλωση επιθετικής συμπεριφοράς. Όταν το παιδί αγωνίζεται σκληρά να τα καταφέρει στο σχολείο χωρίς όμως αποτέλεσμα, τότε απογοητεύεται. Η απογοήτευση συχνά μετατρέπεται σε ανυπακοή, λεκτική και σωματική επιθετικότητα προς τους δασκάλους και τους γονείς, γιατί πυροδοτούν την δυστυχία του. Η δυστυχία γεννάει βία και αυτό γιατί τα παιδιά έχουν ανάγκη οι γύρω τους να τα προσέξουν και να τα αγαπήσουν ξανά. Με τα χτυπήματα, τις βρισιές, τις φωνές και την προκλητική συμπεριφορά είναι σαν να φωνάζουν: «πρόσεξε με, υπάρχω και σε έχω ανάγκη».
  2. Παραμέληση, υψηλές προσδοκίες, απόρριψη, ανταγωνιστικότητα που ξεκινάει από τους ίδιους του γονείς μπορεί να οδηγήσουν ένα παιδί σε βίαιο ξέσπασμα οργής και θυμού (τίποτα δεν τελειώνεις σωστά, Ο Νίκος είναι πιο καλός μαθητής από σένα κτλ). Η στέρηση της προσοχής και της αγάπης των γονιών γεννά σε ορισμένα παιδιά εσωτερική ανασφάλεια και δυστυχία. Έτσι, προσπαθούν να ξανακερδίσουν την αγάπη και την προσοχή των γονιών τους προβαίνοντας σε βίαιες ενέργειες που θα μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον τους. Οι γονείς αντιδρούν αμέσως από ανησυχία για την εξέλιξη του φαινομένου αλλά συχνά και από φόβο του «τι θα πει ο κόσμος». Με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά αντιλαμβάνονται πως υιοθετώντας την τακτική της «έκρηξης» κερδίζουν αυτό που θέλουν και έτσι, όποτε νιώθουν πως χάνουν την γονική προσοχή και αγάπη την εφαρμόζουν.
  3. Τα παιδιά μαθαίνουν να φέρονται επιθετικά παρατηρώντας και αντιγράφοντας την συμπεριφορά μας. Αν εμείς είμαστε αυστηροί, επικριτικοί και χρησιμοποιούμε την σωματική τιμωρία για να λύσουμε τα προβλήματα μας, συνήθως, το μόνο που καταφέρνουμε είναι να μάθουμε τα παιδιά μας να φέρονται βίαια. Αν για παράδειγμα τιμωρήσουμε το παιδί μας με ξύλο επειδή το ίδιο χτύπησε τον αδερφό του, τότε απλώς του επιβεβαιώνουμε την ιδέα ότι «η βία είναι δύναμη, εξουσία, υπεροχή». Η βία φέρνει βία – δεν λύνει το πρόβλημα της επιθετικότητας, ούτε θεραπεύει την αιτία της που είναι η στέρηση της αγάπης – προσοχής ή το χαμένο όνειρο των παιδιών (ματαίωση). Το ξύλο ή η σωματική τιμωρία, φέρνει νέα αναστάτωση, πλήγμα στην αυτοπεποίθηση του παιδιού, και νέα έκρηξη.
  4. Η τηλεόραση και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια με την αλόγιστη προβολή επιθετικών ηρώων και προτύπων. Για να αποφύγουμε την υπερβολική εξάρτηση των παιδιών μας από την τηλεόραση και την πιθανή της επίδραση στις επιθετικές ενορμήσεις των παιδιών, ας κάνουμε μια επιλογή προγραμμάτων και παρακολουθώντας τα μαζί τους ας καταδικάσουμε την βία, όπου αυτή εμφανίζεται.
Οι βασικές μορφές επιθετικής συμπεριφοράς είναι:
  1. Αγενής συμπεριφορά
  2. Αδιάφορη στάση προς το σχολείο και τις υποδείξεις των γονιών
  3. Καταστροφικότητα
  4. Άσχημη γλώσσα
  5. Εκρήξεις οργής
  6. Μίσος
  7. Θεατρική μονοπώληση της προσοχής των άλλων.

Σε πολλές περιπτώσεις η ανάρμοστη συμπεριφορά του επιθετικού παιδιού επεκτείνετε και μέσα στην τάξη, όπου η ανία, η έλλειψη κινήτρων για μάθηση, η έλλειψη ενδιαφέροντος για κάποια μαθήματα, ειδικές ανάγκες του παιδιού ή/και μαθησιακές δυσκολίες όπως και η πίεση των συνομηλίκων μπορεί να το οδηγήσουν σε αντικοινωνικές συμπεριφορές με δυσάρεστες συνέπειες κυρίως για το ίδιο.


  1. Πρακτικές συμβουλές για γονείς

  1. Όρια και κανόνες
  2. τεχνική διακοπής ενίσχυσης (απομάκρυνση από την πηγή της απόλαυσης του παιδιού)
  3. σπάστε την αλυσίδα: περιορισμός (παρεμπόδιση επιθυμίας) – θυμός – επιθετικότητα
  4. Αγνοούμε την επιθετική συμπεριφορά - δείχνουμε προσοχή μόνο όταν το παιδί συνεργάζεται – υπακούει στους κανόνες και τα θεσπισμένα όρια
  5. Χρήση παιχνιδιών/βιβλίων/δραστηριοτήτων/συζητήσεων που προωθούν την διαχείριση του θυμού, την συνεργασία, την έκφραση των συναισθημάτων και όχι τον ανταγωνισμό.
  6. Αν το παιδί σας αρνείται να συμμορφωθεί σε αυτό που του ζητάτε τότε σας προτείνω τα ακόλουθα: α) Επιμείνετε σε αυτό που ζητάτε, β) Παραμείνετε ήρεμοι και ευγενικοί, γ) Γνωστοποιήστε του τους κανόνες και τις προσδοκίες σας με σαφή τρόπο και εξηγήστε του την αντίθεση που υπάρχει ανάμεσα στις προσδοκίες σας και την συμπεριφορά του, δ) Υπενθυμίστε του τις συνέπειες της αντικοινωνικής του συμπεριφοράς, ε) Επιτρέψτε του να επιλέξει ανάμεσα στην συνέπεια ή στην τροποποίηση της συμπεριφοράς του, ζ) Αποφύγετε τις συναισθηματικές αντιδράσεις – τα επιθετικά παιδιά θα πετύχουν τον σκοπό τους αν καταφέρουν να σας νευριάσουν. Αντί αυτού, εκλογικεύστε την κατάσταση και συμπεριφερθείτε ως ο ενήλικας της κατάστασης, η) Χρησιμοποιήστε ένα σύστημα ανταμοιβών για τον έλεγχο της συμπεριφοράς του παιδιού.
  7. Συνεργασία μεταξύ δασκάλου και γονιού (κοινή και ενιαία τακτική).
  8. Αποφυγή σωματικής τιμωρίας και επικέντρωση στην συζήτηση (συνέπειες επιθετικής συμπεριφοράς στους ίδιους και στους γύρω τους)
  9. Απομάκρυνση από την εστία της έντασης (για να ηρεμίσουν)
  10. Αν επιβληθεί τιμωρία, καλό θα ήταν να συνοδεύεται πάντα από συζήτηση και εξήγηση για τους λόγους που επιβλήθηκε. Η τιμωρία καλό θα ήταν να επικεντρώνεται σε μικρή στέρηση προνομίων και να είναι άμεση, έτσι ώστε το παιδί να συνειδητοποιήσει πως η τιμωρία είναι συνέπεια της επιθετικής του συμπεριφοράς και όχι επειδή δεν το αγαπάμε γενικά. Ας αποφύγουμε επίσης τις απειλές ή τις αναβολές της τιμωρίας γιατί έτσι παρατείνουμε τον φόβο και την αγωνία του παιδιού.
  11. Εξηγούμε στα παιδιά πόσο πιο όμορφη είναι η ζωή μας και η καθημερινότητα μας όταν είναι ήρεμα.


6. Για το τέλος…


Όλα τα παραπάνω είναι κάποιες φορές δύσκολο να εφαρμοστούν σε μια πιεστική και αγχωτική καθημερινότητα που απλά συχνά προσπαθούμε να επιβιώσουμε. Όμως μπορούμε να κάνουμε ένα βήμα τη φορά, για να βοηθήσουμε τα παιδιά μας κάθε φορά που αντιμετωπίζουν μια ψυχική σύγκρουση που οδηγεί σε βίαιο ξέσπασμα. Τους το οφείλουμε ως γονείς – το αξίζουν. Ας είμαστε λοιπόν στοργικοί και διαλλακτικοί, όσο μπορούμε, ώστε να λύνουμε ειρηνικά τις διαφορές μας. Ας προσπαθούμε να καλλιεργούμε το έδαφος, έτσι που να μην προκαλούμε στα παιδιά μας απογοητεύσεις ή αισθήματα κατωτερότητας, που ανάβουν το φυτίλι της επιθετικότητας τους. Η ανώφελη πίεση μας να πετύχουν πράγματα που δεν μπορούν, οι υπερβολικές μας προσδοκίες για τις επιδόσεις τους, οι απαγορεύσεις, οι συγκρίσεις, οι αποδοκιμασίες και οι χαρακτηρισμοί, μπορεί να οδηγήσουν το παιδί σε σκληρότητα ή εχθρότητα απέναντι στις πηγές του άγχους τους (το σχολείο, τους συμμαθητές, εμάς τους ίδιους). Επίσης, πρέπει να είμαστε προσεχτικοί στο θέμα της ανατροφής και των πρότυπων που θέλουμε να περάσουμε στα παιδιά μας. Χαλιναγωγώντας τον δικό μας επιθετικό εαυτό αποφεύγουμε να δούμε μια μέρα τον κακό και βίαιο εαυτό μας μέσα στους «καθρέφτες» που εμείς μεγαλώσαμε. Ένας στοχαστής σημείωσε κάποτε:

Αν τιμωρούμε τα παιδιά μας, τα μαθαίνουμε να τιμωρούν
Αν τα κριτικάρουμε, τα μαθαίνουμε να κριτικάρουνε
Αν τους δείχνουμε πως τα καταλαβαίνουμε,
τα μαθαίνουμε να καταλαβαίνουν τους άλλους.

Η γονεική αγάπη και κατανόηση απέναντι στα παιδιά καθώς και η καλλιέργεια, μέσα στην οικογενειακή ζωή του σεβασμού και της αγάπης για τους συνανθρώπους, είναι ο καλύτερος τρόπος για την μείωση της επιθετικής συμπεριφοράς των παιδιών και της ήρεμης οικογενειακής ζωής.

6 Φεβ 2015

«Τα δειλά – μοναχικά παιδιά»

  1. Τα δειλά, ντροπαλά παιδιά

  • Η ντροπαλότητα των παιδιών δεν εξισώνεται με την δειλία. Η φυσική συστολή και η ντροπαλότητα είναι φυσιολογικά αναπτυξιακά στάδια της νηπιακής, παιδικής και πρώτης εφηβικής ηλικίας. Είναι σημάδι της ανάπτυξης των παιδιών μας.
  • Το αίσθημα της ντροπής κορυφώνεται στα νήπια που δεν έχουν ακόμα αναπτύξει πλήρως τις κοινωνικές τους δεξιότητες. Συντροφεύει όμως και τα παιδιά του Δημοτικού στο δρόμο τους ως την εφηβική ζωή.
  • Για μερικούς ανθρώπους, η ντροπαλότητα και η συστολή μπορεί να τους συντροφεύουν σε όλη τους την ζωή.
  • Έτσι, δεν είναι ανάγκη να ανησυχούμε αν τα παιδιά μας εμφανίζουν, ιδίως στα πρώτα σχολικά τους βήματα, κάποια σημάδια συστολής ή ντροπαλότητας μπροστά στους ξένους.
  • Ωστόσο, καλό θα ήταν από νωρίς να αποκτήσουν αρκετές κοινωνικές εμπειρίες και βιώματα και να είναι σε επαφή με άλλα πρόσωπα εκτός από αυτά του συγγενικού περιβάλλοντος. Σημαντικό ρόλο παίζει σε αυτό, η προσχολική εκπαίδευση (παιδικός σταθμός και νηπιαγωγείο) που βοηθά τα παιδιά στο να εξερευνήσουν με επιτυχία το πρώτο τους κοινωνικό περιβάλλον μακριά από το σπίτι στο οποίο καλούνται να δραστηριοποιηθούν.


  1. Η παιδική δειλία

Μερικά παιδιά δεν είναι απλώς ντροπαλά. Αυτό γιατί:

  • Αποφεύγουν τις παρέες των συνομηλίκων τους
  • Συναναστρέφονται μόνο με μικρότερα παιδιά
  • Μέσα στην σχολική τάξη είναι πολύ ήσυχα και δεν παίρνουν μέρος στην διαδικασία του μαθήματος
  • Δυσκολεύονται να παραβρεθούν σε κοινωνικές εκδηλώσεις
  • Δεν συμμετέχουν σε ανταγωνιστικά αθλήματα
  • Δεν συμμετέχουν σε δραστηριότητες των συνομηλίκων τους στα διαλείμματα.

Αίτια
  • Έλλειψη αυτοπεποίθησης
  • Φόβος αποτυχίας

Αυτά τα δυο στοιχεία:
  • αναχαιτίζουν την ενεργητικότητα αυτών των παιδιών
  • περιορίζουν την δράσης τους, τα κάνουν να υποφέρουν ψυχικά και να μην μπορούν να προσαρμοστούν ομαλά στο σχολικό τους περιβάλλον.

Ο φόβος των παιδιών «μην αποτύχουν» και η έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό τους έχουν τις βαθύτερες ρίζες τους στα ακόλουθα:

  1. Στις σχολικές δυσκολίες και τις απαιτήσεις του προγράμματος
Μερικές φορές, κάποια παιδιά απογοητεύονται πολύ γρήγορα από τις πρώτες κιόλας σχολικές τους αποτυχίες. Νιώθουν πως δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των μαθημάτων τους και έτσι παραιτούνται από την προσπάθεια. Κλείνονται στον εαυτό τους, γιατί αυτή είναι η άμυνα τους, γιατί με την απόσυρση τους, κανείς δεν τους κατηγορεί – η δειλία και όχι τόσο η αποτυχία γίνεται το αντικείμενο της προσοχής όλων...
  1. Στην υπέρ-προστατευτική στάση των γονιών
Τα παιδιά που μεγαλώνουν με υπέρ – προστατευτικούς γονείς έχουν αυξημένες πιθανότητες να γίνουν πιο δειλά από τα παιδιά των οποίων οι γονείς ενισχύουν την ελευθερία, τα αφήνουν να παίζουν ή να διαβάζουν μόνα τους, να παίρνουν πρωτοβουλίες και να επιλέγουν τους φίλους και τα ενδιαφέροντα τους.
  1. Στην αυστηρότητα, την επίκριση, την απόρριψη που δέχονται από τους γονείς ή / και τους δασκάλους τους.
Μερικά παιδιά αντιδρούν με επιθετικότητα στην αυστηρότητα των γονέων, εξαιτίας της παρεμπόδισης των επιθυμιών τους. Υπάρχουν άλλα που αντιδρούν με δειλία, αποφυγή και εγκατάλειψη της προσπάθειας για επιτυχία. Η στάση αυτή ενισχύεται ιδίως όταν νιώθουν πως δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υψηλές προσδοκίες των γονιών τους, στην πίεση τους να φτάσουν στα πρότυπα που έχουν εκείνοι για τα ίδια και στην βαθμομανία τους. Ύστερα από μια αποτυχία, έρχεται πάντα η λεκτική ταπείνωση από τους γονείς ή η τιμωρία που ψαλιδίζει την αυτοπεποίθηση των ήδη δειλών παιδιών και τα σπρώχνει πιο βαθιά στο καβούκι τους.

  1. Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί που εμφανίζει έντονη δειλία;

Για να βγάλουμε τα δειλά παιδιά από το κέλυφος της δειλίας και της αδράνειας πρέπει:

  • Αποδοχή όπως είναι, με τις ικανότητες και τις ελλείψεις τους. Να τους δηλώσουμε ότι τα αγαπάμε και ότι θα τα βοηθήσουμε να απαλλαγούν από τα «πικρά» τους συναισθήματα
  • Να τους τονίσουμε πως η σχολική ζωή είναι ένα μίγμα από επιτυχίες αλλά και αποτυχίες. Δεν χρειάζεται να φοβόμαστε τις αποτυχίες. Χρειάζονται στην ζωή και οι επιτυχίες και οι αποτυχίες γιατί μας βοηθάνε να μάθουμε από τα λάθη μας και μας κάνουν πιο δυνατούς.
  • Συνεχείς ενθάρρυνση.

-Έπαινος,
-Ανάθεση υπευθυνοτήτων που μπορούν να διεκπεραιώσουν,
-Εύρεση ξεχωριστών ικανοτήτων και επικέντρωση σε αυτές,
-Προώθηση φιλικών σχέσεων που θα τα βοηθήσουν να βγουν από την «κρυψώνα» τους.

  • Αποφυγή έντονης κριτικής. Ας μην απαιτούμε περισσότερα από αυτά μπορούν να κάνουν, ανεξάρτητα από τις δικές μας φιλοδοξίες και όνειρα.

Αυτό που πρέπει να θυμάστε πάντα είναι πως η φυσική δειλία είναι ένα καμπανάκι προειδοποίησης που χτυπούν τα παιδιά. Αν δεν δώσουμε σημασία και συνεχίσουμε να τα πιέζουμε, κριτικάρουμε και αποφεύγουμε την προσπάθεια ανεξαρτησίας τους, τότε η δειλία μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρότερη περίπτωση ελλιπούς κοινωνικής προσαρμογής.


4. Η αποξένωση των παιδιών


Η συμπεριφορά των αποξενωμένων παιδιών δεν είναι ενοχλητική και συχνά, οι γονείς και οι δάσκαλοι δεν δίνουν την πρέπουσα σημασία έτσι ώστε να βγάλουν αυτά τα παιδιά από την μοναξιά τους. Η στάση μας αυτή, ενδυναμώνει ακόμη περισσότερο την απομόνωση τους.
Τα μοναχικά παιδιά παρουσιάζουν κυρίως τα χαρακτηριστικά των δειλών παιδιών. Τι τα κάνει όμως να διαφέρουν από αυτά:

  • Έντονη διάθεση για απομόνωση μέσα στην τάξη, στο προαύλιο, στο σπίτι
  • Ονειροπόληση (φυγή, απόδραση από μια δυσάρεστη κατάσταση)
  • Μειωμένη προσοχή
  • Μειωμένη περιέργεια κατά την διάρκεια του σχολικού μαθήματος
  • Αγαπούν να φτιάχνουν φανταστικούς κόσμους και να ταξιδεύουν μέσα σε αυτούς

Με άλλα λόγια, τα απομονωμένα παιδιά με δυσκολία καταφέρνουν να συγκεντρωθούν στις σχολικές εργασίες και στην μελέτη τους. Αυτό φυσικά έχει αρνητικό αντίκτυπο στις επιδόσεις τους. Επίσης, η τάση τους για απόδραση από την πραγματικότητα δεν τους αφήνει να συνάψουν αληθινές διαπροσωπικές σχέσεις. Τα μοναχικά παιδιά δεν κατορθώνουν, εξαιτίας της φυγής τους να κάνουν φίλους.

5. Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς οι γονείς για να βοηθήσουμε ένα μοναχικό παιδί;


Εμείς οι γονείς πρέπει να αναζητήσουμε τα αίτια για την απομόνωση των παιδιών και τους τρόπους να την αντιμετωπίσουμε. Σε αυτό το στόχο μπορούν να μας βοηθήσουν οι δάσκαλοι τους, τους οποίους πρέπει να συμβουλευόμαστε και μαζί τους να συντονίζουμε τις ενέργειες για την αντιμετώπιση των δυσκολιών.

Πηγές αυτών των δυσκολιών που οδηγούν ένα παιδί στην απομόνωση είναι:
  • Δυσάρεστο οικογενειακό ή σχολικό περιβάλλον το οποίο προκαλεί λύπη και άγχος στο παιδί και έτσι προσπαθεί να ξεφύγει από εκεί με την απομόνωση του ή με το να πλάθει έναν ψεύτικο αλλά πιο ευχάριστο κόσμο με την φαντασία του.
  • Έντονη αδελφική ζήλια
  • Έντονοι τσακωμοί των γονιών του
  • Αδιαφορία,
  • Απόρριψη
  • Παραμέληση
  • Σωματική κακοποίηση
  • Προσβολές και απόρριψη των συμμαθητών

Έτσι, επιλέγουν την μοναξιά τους, και εκεί, φτιάχνουν έναν ιδανικό κόσμο μέσα στον οποίο είναι το επίκεντρο της προσοχής και του θαυμασμού των άλλων.

Τα παιδιά αυτά πρέπει κάποια στιγμή να πατήσουν στα πόδια τους. Να αντιμετωπίσουν κατά πρόσωπο τις δυσκολίες και να τις λύσουν έτσι ώστε να μπορέσουν να προσαρμοστούν και αν αφομοιωθούν από το κοινωνικό τους πλαίσιο. Στον αγώνα αυτό πρέπει να είμαστε δίπλα τους με:
  • Ενθάρρυνση
  • Αποφυγή συγκρούσεων
  • Συζήτηση
  • Αποδοχή
  • Κατανόηση
  • Αποφυγή επικέντρωσης στην τάση φυγής τους (αρνητική ενίσχυση)
  • Έπαινος και επιδοκιμασία των προσπαθειών τους για σύνδεση με την σχολική κοινότητα (όταν δείχνουν σημάδια κοινωνικότητας).
  • Αποφυγή πίεσης να μιλήσουν – παίξουν με ξένα πρόσωπα όταν δεν το επιθυμούν (τα φέρνουμε σε δυσκολότερη θέση γιατί θεωρούν πως ντρεπόμαστε γι’ αυτά μπροστά στους άλλους).
  • Ειλικρινείς αγάπη και συμπαράσταση

Συνοψίζοντας, η ντροπαλότητα δεν είναι εγγενής. Τα παιδιά μαθαίνουν να είναι ντροπαλά είτε γιατί επανειλημμένα έχουν απειληθεί και τρομοκρατηθεί από το περιβάλλον τους, είτε γιατί δεν διαθέτουν ακόμη την ανάλογη κοινωνική εμπειρία. Επίσης, αν εμείς οι γονείς δεν έχουμε συνέπεια ως προς τις απαιτήσεις μας από το παιδί, μπορεί με αυτό τον τρόπο να του καλλιεργούμε την δειλία, αφού ποτέ δεν θα έχει την βεβαιότητα ότι αυτό που κάνει είναι και το σωστό. Οι γονείς που τα παιδιά τους δείχνουν υπέρμετρη ντροπαλότητα, καλό θα ήταν να αναρωτηθούν μήπως δεν προσέχουν αρκετά το παιδί τους όταν αυτό «παύει» να είναι ντροπαλό και συνεσταλμένο (αν προσέχουν το παιδί μόνο όταν είναι ντροπαλό και συνεσταλμένο, τότε το ίδιο δεν έχει κανένα κίνητρο για να αλλάξει την συμπεριφορά του).

4 Φεβ 2015

Συγκρούσεις και αντιζηλία μεταξύ αδερφών

«Αδελφικές συγκρούσεις και αντιζηλία»


Εισαγωγή:

Καθώς μεγαλώνουν, καλούνται να αναπτύξουν την ενσυναίσθηση τους, να μάθουν να διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους, να αποκτήσουν συναισθηματική νοημοσύνη, και αξίες όπως αυτές της συνεργασίας, της ευγένειας, της αποδοχής, του σεβασμού, της δικαιοσύνης και της τιμιότητας.
Όλα τα παραπάνω, βρίσκουν πρόσφορο έδαφος για να καλλιεργηθούν και να ανθίσουν, αρχικά μέσα στην οικογένεια, το πρώτο κοινωνικό περιβάλλον των παιδιών και κατόπιν στο σχολείο. Έτσι, παρόλο που όπου υπάρχουν παιδιά υπάρχουν και καυγάδες, αντιζηλίες, τσακωμοί και συγκρούσεις, το καλό είναι ότι υπάρχει μια θετική υπόσταση στα φαινόμενα αυτά. Ποια;
Μα φυσικά το ότι μέσα από αυτήν την διαδικασία, τους δίνετε η δυνατότητα να αναπτύξουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες και να μάθουν να διαχειρίζονται με λειτουργικούς τρόπους τις δυσκολίες που προκύπτουν. Αυτό βέβαια προϋποθέτει την επαγρύπνηση μας και την επίλυση των όποιων δυσκολιών ή συγκρούσεων τους με κατάλληλους τρόπους και χειρισμούς από πλευράς μας.

1. Περί τσακωμών ο λόγος
Το φαινόμενο των τσακωμών και της αντιζηλίας μεταξύ των παιδιών κάθε ηλικίας, είναι από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σε καθημερινή βάση οι περισσότεροι γονείς. Κάποιοι πανικοβάλλονται στο άκουσμα φωνών και κλαμάτων, ενώ κάποιοι άλλοι αντιμετωπίζουν την κατάσταση με ψυχραιμία και υπομονή.
Οι πιο πρόσφατες έρευνες καταδεικνύουν την φυσιολογική υπόσταση των συγκρούσεων όταν αυτές παρουσιάζονται σε μέση συχνότητα και χωρίς να απειλείται η σωματική ή η ψυχική υγεία ενός εκ των δυο παιδιών. Υποστηρίζουν πώς μέσα από την διαδικασία της σύγκρουσης, τα παιδιά αναπτύσσουν πολύ σημαντικές για την μετέπειτα ζωή τους κοινωνικές δεξιότητες, συναισθηματικό αυτοέλεγχο και προσαρμογή στο σχολείο μεταξύ άλλων.


Η σύγκρουση με ή χωρίς επίθεση μας δίνει την ευκαιρία να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας στο πώς να επιλύουν τις όποιες διαφορές τους, να διαπραγματεύονται και να βρίσκουν λύσεις. Επιπλέον, ποιος είπε ότι «καλές σχέσεις» είναι όσες δεν περιέχουν συγκρούσεις; Απεναντίας, η σύγκρουση, όταν αυτή εξωτερικεύεται με λειτουργικούς τρόπους, μας επιτρέπει να μάθουμε καλύτερα τον εαυτό μας, τα όρια μας και τους άλλους. Έτσι, η σύγκρουση, αυτή καθαυτή δεν είναι αρνητική γιατί μας επιτρέπει να εμβαθύνουμε στην σχέση μας. Δεν χρειάζεται λοιπόν να εμποδίζουμε τις συγκρούσεις μεταξύ των παιδιών μας. Αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να τα βοηθήσουμε να λύνουν τις διαφορές τους με λειτουργικούς τρόπους και να εξωτερικεύουν λεκτικά τα αρνητικά τους συναισθήματα τους.

2. Τι πυροδοτεί τις συγκρούσεις μεταξύ των παιδιών;
  • Η έλλειψη διαθεσιμότητας προκαλεί συχνά σύγκρουση ανάμεσα στα αδέρφια. Αυτό συμβαίνει γιατί το παιδί δεν είναι σε θέση να εκφράσει την ανάγκη του για προσοχή και έτσι, όταν εμείς δεν είμαστε διαθέσιμοι για να του ικανοποιήσουμε την όποια του ανάγκη (εξαιτίας της παρουσίας του άλλου παιδιού) αυτό καταφεύγει στην εξωτερίκευση των αρνητικών του συναισθημάτων προς την πηγή της δυστυχίας του (δηλαδή το αδερφάκι του).
  • Όταν το παιδί είναι γεμάτο συναισθηματικά (έχει δηλαδή γεμάτο ρεζερβουάρ), είναι χαρούμενο, ευδιάθετο, καλοπροαίρετο και συνεργάσιμο. Αντίθετα, όταν το ρεζερβουάρ του είναι άδειο από προσοχή και τρυφερότητα, όταν οι ανάγκες του παρακάμπτονται, τότε ο τρόπος που προσεγγίζει τον κόσμο δεν είναι και ιδιαίτερα καλός. Η αρνητική και επιθετική διατύπωση των αιτημάτων του καταδεικνύει την τεράστια ανάγκη του για προσοχή.
  • Το φύλλο, η ηλικία, η ιδιοσυγκρασία και η σειρά γέννησης των παιδιών παίζουν ρόλο στην συχνότητα και την ένταση των συγκρούσεων μεταξύ των παιδιών.
  • Η τιμωρία συχνά πυροδοτεί ακόμα περισσότερο θυμό και αυτό γιατί μέσα στο μυαλό του παιδιού το αδερφάκι του είναι υπεύθυνο για την τιμωρία που του δόθηκε.
  • Η δική μας συμπεριφορά παίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην σχέση που θα αναπτύξουν μεταξύ τους τα αδέρφια. Αρνητικές τακτικές διαπαιδαγώγησης, συγκρίσεις, εκδήλωση αδυναμίας μεταξύ άλλων, δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο τις σχέσεις τους.
  • Η κακή σχέση των γονέων αδιαμφισβήτητα επηρεάζει τα παιδιά και τα ωθεί να επιδεικνύουν έντονο ανταγωνισμό, επιθετικότητα, απομόνωση και αποφυγή.
  • Αναζήτηση παρέας για παιχνίδι και συντροφιά
  • Δοκιμή ορίων και δυνάμεων τους
  • Μίμηση προτύπων οικογενειακού περιβάλλοντος (ένταση, τσακωμοί, φωνές).
  • Το έντονο άγχος των γονέων κάποιες φορές οδηγεί τα παιδιά στους τσακωμούς και στις συγκρούσεις για να αποφορτιστούν.
  • Όταν η οικογένεια βρίσκεται σε μεταβατικό στάδιο, αντιμετωπίζει δυσκολίες ή σημαντικές αλλαγές τότε τα παιδιά ίσως καταφύγουν σε ξεσπάσματα ζήλιας ή αντιπαράθεσης με τα αδέρφια τους ως μέσο διαχείρισης των συναισθημάτων τους.
  • Έλλειψη ιδιωτικότητας και προσωπικού χώρου.
  • Αν εμείς είμαστε συχνά θυμωμένοι με μαζί τους, αναπόφευκτα θα είναι κι αυτά συχνά θυμωμένα το ένα με το άλλο.



3. Περιορίζοντας τις συγκρούσεις


  • Μην περιμένετε ότι δεν θα μαλώσουν ποτέ
  • Λειτουργείτε ως πρότυπα στοργής, κατανόησης και σωστής διαχείρισης του άγχους, των συγκρούσεων και των διαφωνιών σας.
  • Αποφύγετε να πάρετε το μέρος του ενός ή του άλλου (αφήστε τα να λύσουν μόνα τις διαφορές τους εκτός κι αν απειλείται η σωματική ή η ψυχική υγεία ενός εκ των δυο).
  • θεσπίστε ξεκάθαρους κανόνες και όρια για την επιθετική συμπεριφορά
  • Μην βάζετε ταμπέλες στα παιδιά σας ακόμα κι αν η συμπεριφορά τους δεν είναι αποδεκτή (κρίνουμε συμπεριφορές και όχι ανθρώπους).
  • Αναλαμβάνετε το ρόλο του διαμεσολαβητή και όχι του δικαστή αν αυτό κρίνεται απαραίτητο (προτείνετε λύσεις για την επίλυση του καυγά).
  • Η υπερβολική αυστηρότητα, οι ανταμοιβές, και οι προσδοκίες που έχετε καλό θα ήταν να αναθεωρηθούν σε περίπτωση που δημιουργούν έντονο ανταγωνισμό μεταξύ των παιδιών σας.
  • Παίξτε μαζί τους παιχνίδια που και τα δυο απολαμβάνουν και τονίστε την σπουδαιότητα της διασκέδασης που απολαμβάνετε.
  • Ενθαρρύνετε με διαφόρους τρόπους (πρότυπο, βιβλία, συζήτηση) την ευγενική συμπεριφορά μεταξύ τους, την έννοια του σεβασμού και της εκτίμησης.
  • Δημιουργήστε ευκαιρίες για διασκέδαση
  • Επαινέστε την όποια προσπάθεια τους για βελτίωση του τρόπου εξωτερίκευσης των αντιθέσεων τους
  • Δείξτε εμπιστοσύνη στην δυνατότητα τους να επιλύνουν από μόνα τους τις διαφωνίες τους .
  • Αποκλειστικός χρόνος σε καθημερινή βάση κατ’ αποκλειστικότητα με καθένα από τα παιδιά σας. Οι κρίσεις θυμού και επιθετικότητας μειώνονται όταν το παιδί νιώθει ότι αγαπιέται και είναι μοναδικό ( ο μόνος τρόπος για να το αντιληφθεί είναι μέσο της απερίσπαστης προσοχής μας).
  • Βελτιώστε τον τρόπο που εσείς επικοινωνείτε την ματαίωση, το άγχος, τον θυμό σας
  • Εκπαίδευση πάνω στην ενσυναίσθηση, στην διεκδικητικότητα, και στην έκφραση των αντιρρήσεων τους χωρίς να πληγώνουν τους άλλους.

4. Επεμβαίνοντας στην σύγκρουση
Δεν υπάρχει γονιός που να διασκεδάζει ακούγοντας τα παιδιά του να τσακώνονται και να διαφωνούν. Απεναντίας, οι περισσότεροι από εμάς αντιδράμε με θυμό, απειλές, τιμωρίες και αναστάτωση. Συνήθως, ως απάντηση στον τσακωμό τους, τους φωνάζουμε, τους στερούμε κάποιες απολαύσεις, γινόμαστε επικριτικοί μαζί τους και συχνά σκληροί.
Ποιος είναι όμως πραγματικά ο σκοπός μας όταν ξεσπάει ένας τσακωμός;
  • Απλά να σταματήσει η φασαρία ή να διδάξουμε στα παιδιά μας αξίες και αποδεκτές συμπεριφορές διαχείρισης των εσωτερικών τους εντάσεων;
  • Μήπως με τις παραπάνω πρακτικές το μόνο που θα πετύχουμε είναι να μεγαλώσουμε ενήλικες που θα φοβούνται τις συγκρούσεις γιατί δεν θα ξέρουν πώς να τις διαχειριστούν;
Αυτό που μπορείτε να κάνετε, είναι:
  • Ακούστε τα παιδιά σας, το καθένα ξεχωριστά χωρίς να κρίνετε ή να σχολιάζετε την συμπεριφορά τους
  • Βοηθήστε τα να προσδιορίσουν και να ονομάσουν τα συναισθήματα τους
  • Εμφυσήστε τους την έννοια της ενσυναίσθησης ρωτώντας τα «εσύ πως θα ένιωθες αν ήσουν στην θέση του αδερφού σου»
  • Στηρίξτε τα στην εύρεση λύσεων
  • Δώστε τους χώρο και χρόνο και ηρεμίσουν και να τα βρουν μόνα τους όταν νιώσουν έτοιμα
  • Επιστρατεύστε το χιούμορ για να μετατρέψετε τον καυγά σε παιχνίδι


Συνοψίζοντας, όταν κανένα δεν κινδυνεύει αφήστε τα να επιλύσουν μόνα τις διαφορές τους. Το πρόβλημα είναι δικό τους και όχι δικό σας. Τα πραγματικά αίτια του καυγά είναι αυτά που τα βοηθήσουν να βρουν τις κατάλληλες λύσεις και σε αυτό το κομμάτι μπορείτε να μεσολαβήσετε αν το έδαφος είναι πρόσφορο.
5. Αναζητάμε την συμβουλή ειδικού όταν:
Η ένταση και η αντιπαράθεση διαρκούν πολύ
Ο θυμός δεν ξεθυμαίνει
Εκδικητική συμπεριφορά μέρες μετά το περιστατικό
Εσκεμμένη πρόκληση πόνου

6. Σκέψεις για να πάρεις μαζί σου


Έχω κάνει κάποιο λάθος στην ανατροφή τους;
Γιατί δεν παίζουν αγαπημένα όπως τα παιδιά του γείτονα;
Θα σταματήσουν ποτέ να τσακώνονται;


Όλες αυτές οι σκέψεις είναι απόλυτα φυσιολογικές. Ασφαλώς και θα ήταν υπέροχο αν τα παιδιά μας διαρκώς διασκέδαζαν και έπαιζαν αρμονικά. Ωστόσο μια τέτοια στάση πάει κόντρα στην πραγματικότητα που θέλει τα παιδιά να διεκδικούν και να ορίζουν τον εαυτό τους μέσα από τις συγκρούσεις με τα αδέρφια τους. Μέσα από τους αδελφικούς καυγάδες το παιδί μαθαίνει να διαχειρίζεται τον θυμό και τον εκνευρισμό του, να υποστηρίζει τα θέλω και τις επιθυμίες του και να συνυπάρχει με τους άλλους. Άλλωστε, οι καυγάδες δεν ακυρώνουν την αδελφική αγάπη. Παρόλο που το φαινόμενο τον αδελφικών καυγάδων και συγκρούσεων είναι εντονότερο ανάμεσα σε αδέρφια που έχουν μικρή διαφορά ηλικίας ή είναι του ίδιου φύλλου (έχουν πολλά να μοιραστούν, έχουν ίδιες ανάγκες, κοινά δικαιώματα και υποχρεώσεις) αυτό δεν σημαίνει πως δεν συναντάμε καυγάδες σε παιδιά με διαφορά ηλικίας και φύλλου.
Είναι σημαντικό να μπορούμε να καταλάβουμε ποιος λόγος κρύβεται πίσω από κάθε ξέσπασμα — ποια ανάγκη ή επιθυμία το παιδιού παραγκωνίζεται; Ποια συναισθήματα κυριεύουν την σκέψη του;
Οι συγκρούσεις και η ζήλια είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανάπτυξης των παιδιών και κανείς μας δεν μπορεί να το αποφύγει. Αυτό που μπορούμε όμως να κάνουμε είναι να διδάξουμε στα παιδιά μας πώς να επιλύνουν τις διαφορές τους. Ένα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση είναι να αποδεχτούμε τα αρνητικά συναισθήματα του παιδιού μας και να το διαβεβαιώσουμε ότι η αγάπη μας δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση λόγω των καυγάδων και των συγκρούσεων με το αδερφάκι του. Δεν αποδεχόμαστε την συμπεριφορά του, αποδεχόμαστε όμως το ίδιο και τα όποια συναισθήματα έχει. Με αυτό τον τρόπο, βοηθάμε το παιδί να αναγνωρίσει αυτό που το ενοχλεί, να εκφράσει τις επιθυμίες του, να αποδεχθεί τα αρνητικά του συναισθήματα και έτσι να μάθει να τα διαχειρίζεται με λειτουργικούς τρόπους.